Μπορεί η Wall Street να υποχώρησε τη Δευτέρα, μετά τη δημοσιοποίηση των επιστολών Τραμπ προς 14 χώρες με την απειλή επιβολής επιπλέον δασμών, ωστόσο η πτώση ήταν ελεγχόμενη (τουλάχιστον σε σχέση με αυτό που θα περίμενε κανείς με μία τέτοια εξέλιξη). Οι αγορές φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να μην παίρνουν τοις μετρητοίς τις δασμολογικές ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου.
Και είναι δικαιολογημένες. Το δασμολογικό κρεσέντο της 2ας Απριλίο, με το οποίο έβαζε στο τραπέζι δασμούς με τριψήφια ποσοστά, ακολούθησε μία 90ήμερη αναβολή, που κανονικά θα έληγε στις 9 Ιουλίου, η οποία με τη σειρά της παρατάθηκε στις 113 ημέρες.
Επί της ουσίας, η προθεσμία δεν ήταν καθόλου προθεσμία. Οι χώρες έπρεπε να διαπραγματευτούν μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ μέχρι αύριο, ή να αντιμετωπίσουν τους αμοιβαίους δασμούς. Τώρα η μεγάλη μέρα έχει μετατεθεί για την 1η Αυγούστου . Και πάλι, δεν είναι σίγουρο: ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, του οποίου η κύρια δουλειά είναι να μετατρέπει τις δηλώσεις σε πολιτική, αναφέρει συχνά την 1η Σεπτεμβρίου. Όπως και ο ίδιος ο πρόεδρος, οι προθεσμίες της κυβέρνησης πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη, αλλά όχι κυριολεκτικά.
Πώς θα είναι οι επόμενες τρεισήμισι εβδομάδες (και πιθανώς και περισσότερο); Πήραμε μια γεύση από αυτό το τελευταίο 24ωρο, όταν ο πρόεδρος ανακοίνωσε ότι η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα θα αντιμετωπίσουν δασμούς 25% από την 1η του μήνα, οι οποίοι ενδέχεται να αλλάξουν «ανάλογα με τη σχέση μας με τη χώρα σας». Αυτό ακούγεται τρομακτικό. Το δίδυμο είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ μετά τον Καναδά, το Μεξικό και την ΕΕ. Αποτελούσαν σχεδόν το 9% των εισαγωγών των ΗΠΑ και το 7% των εξαγωγών των ΗΠΑ το 2024.
Ψυχραιμία στις αγορές
Και οι αγορές επί του παρόντος αντιδρούν ψύχραιμα, με μία δόση κόπωσης και δυσπιστίας, περιμένοντας να κατακάτσει ο κουρνιαχτός. Ακόμα και οι συμφωνίες που έχουν συναφθεί έως τώρα, όπως για παράδειγμα αυτή με τη Βρετανία, φαίνονται ανοιχτές σε περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Όπως το έθεσε η Liz Ann Sonders του Charles Schwab, ως επί το πλείστον, «είναι πλαίσια, όχι εμπορικές συμφωνίες». Οι εμπορικές συμφωνίες ιστορικά χρειάζονταν 18 μήνες για να υπογραφούν διμερώς και άλλους 40 έως 45 μήνες για να εφαρμοστούν, επισημαίνει. Η «συμφωνία» εξαγωγών σπάνιων γαιών με την Κίνα ήταν στην πραγματικότητα απλώς μια αποκλιμάκωση – η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει δημοσιεύσει καμία λεπτομέρεια της συμφωνίας και η Κίνα εξακολουθεί να παρακρατεί τις εξαγωγές σε αμερικανικές εταιρείες, σύμφωνα με την Wall Street Journal .
Οι διαπραγματεύσεις με την Κίνα αποτελούν ομολογουμένως μια ειδική περίπτωση. Οι συμφωνίες με το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βιετνάμ ίσως μας πουν περισσότερα για το τι μπορούν να ελπίζουν άλλες χώρες. Αλλά, και πάλι, η συμφωνία ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου ήταν απλώς ένα πλαίσιο.
Ακόμα στην αρχή
Το παιχνίδι των δασμών, εν ολίγοις, βρίσκεται ακόμη —κατά κάποιο τρόπο— στα προκαταρκτικά του στάδια. Ξεκινά σοβαρά μόνο όταν συνάπτονται συμφωνίες με μεγάλους εμπορικούς εταίρους που η αγορά πιστεύει ότι θα διατηρηθούν, η αγορά ανταποκρίνεται σε αυτές τις συμφωνίες και ο πρόεδρος ανταποκρίνεται στην αντίδραση της αγοράς.
Το δασμολογικό αυτό γαϊτανάκι αποτυπώνεται με γλαφυρό τρόπο στο χρονικό των δασμών που δημοσιεύει το πρακτορείο Reuters, από το οποίο μπορεί κανείς να συνάγει πολύ χρήσιμα συμπεράσματα:
1 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ επιβάλλει δασμούς 25% στις εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά και 10% σε προϊόντα από την Κίνα, απαιτώντας να περιορίσουν τη ροή φαιντανύλης και παράνομων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
3 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ αναστέλλει την απειλή του για δασμούς στο Μεξικό και τον Καναδά, συμφωνώντας σε μια 30ήμερη παύση με αντάλλαγμα παραχωρήσεις στην επιβολή των συνόρων και της εγκληματικότητας. Οι ΗΠΑ δεν καταλήγουν σε τέτοια συμφωνία με την Κίνα.
7 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ αναβάλλει τους δασμούς σε de minimis, ή χαμηλού κόστους, δέματα από την Κίνα, έως ότου το Υπουργείο Εμπορίου επιβεβαιώσει ότι υπάρχουν διαδικασίες και συστήματα για την επεξεργασία τους και την είσπραξη δασμολογικών εσόδων.
10 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ αυξάνει τους δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο σε ένα σταθερό 25% «χωρίς εξαιρέσεις ή απαλλαγές».
3 Μαρτίου – Ο Τραμπ λέει ότι οι δασμοί 25% σε προϊόντα από το Μεξικό και τον Καναδά θα τεθούν σε ισχύ από τις 4 Μαρτίου και διπλασιάζει τους δασμούς που σχετίζονται με τη φαιντανύλη σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές στο 20%.
5 Μαρτίου – Συμφωνεί να αναβάλει τους δασμούς για ένα μήνα σε ορισμένα οχήματα που κατασκευάζονται στον Καναδά και το Μεξικό μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τους διευθύνοντες συμβούλους της General Motors και της Ford.
6 Μαρτίου – Ο Τραμπ εξαιρεί για ένα μήνα από τους δασμούς 25% τα προϊόντα από τον Καναδά και το Μεξικό, βάσει μιας βορειοαμερικανικής εμπορικής συμφωνίας.
26 Μαρτίου – Ο Τραμπ ανακοινώνει δασμούς 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα και ελαφρά φορτηγά.
2 Απριλίου – Ανακοινώνει παγκόσμιους δασμούς με βασικό συντελεστή 10% σε όλες τις εισαγωγές και σημαντικά υψηλότερους δασμούς σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών.
9 Απριλίου – Ο Τραμπ αναστέλλει για 90 ημέρες τους περισσότερους δασμούς που επέβαλε ανά χώρα, οι οποίοι είχαν τεθεί σε ισχύ λιγότερο από 24 ώρες νωρίτερα, μετά από μια αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές που έσβησε τρισεκατομμύρια δολάρια από τα χρηματιστήρια σε όλο τον κόσμο. Ο γενικός δασμός 10% σε σχεδόν όλες τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ παραμένει σε ισχύ. Ο Τραμπ λέει ότι θα αυξήσει τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές στο 125% από το επίπεδο του 104% που τέθηκε σε ισχύ μια ημέρα νωρίτερα. Αυτό ωθεί τους επιπλέον δασμούς στα κινεζικά προϊόντα στο 145%, συμπεριλαμβανομένων των δασμών που σχετίζονται με τη φαιντανύλη που επιβλήθηκαν νωρίτερα.
13 Απριλίου – Η κυβέρνηση των ΗΠΑ χορηγεί εξαιρέσεις από τους υψηλούς δασμούς σε smartphones, υπολογιστές και ορισμένα άλλα ηλεκτρονικά είδη που εισάγονται κυρίως από την Κίνα.
22 Απριλίου – Η κυβέρνηση Τραμπ ξεκινά έρευνες για την εθνική ασφάλεια βάσει του Άρθρου 232 του Εμπορικού Νόμου του 1962 σε εισαγωγές τόσο φαρμακευτικών προϊόντων όσο και ημιαγωγών, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας επιβολής δασμών και στους δύο τομείς.
4 Μαΐου – Ο Τραμπ επιβάλλει δασμούς 100% σε όλες τις ταινίες που παράγονται εκτός ΗΠΑ
9 Μαΐου – Ο Τραμπ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ανακοινώνουν μια περιορισμένη διμερή εμπορική συμφωνία που διατηρεί σε ισχύ δασμούς 10% στις βρετανικές εξαγωγές, επεκτείνει σε μέτριο βαθμό την πρόσβαση στη γεωργία και για τις δύο χώρες και μειώνει τους απαγορευτικούς δασμούς των ΗΠΑ στις βρετανικές εξαγωγές αυτοκινήτων.
12 Μαΐου – Οι ΗΠΑ και η Κίνα συμφωνούν να μειώσουν προσωρινά τους αμοιβαίους δασμούς . Σύμφωνα με την 90ήμερη εκεχειρία, οι ΗΠΑ θα μειώσουν τους επιπλέον δασμούς που επέβαλαν στις κινεζικές εισαγωγές στο 30% από 145%, ενώ οι δασμοί της Κίνας στις αμερικανικές εισαγωγές θα μειωθούν στο 10% από 125%.
13 Μαΐου – Οι ΗΠΑ περικόπτουν τους δασμούς χαμηλής αξίας «de minimis» στις αποστολές από την Κίνα, μειώνοντας τους δασμούς για είδη αξίας έως 800 δολαρίων σε 54% από 120%.
23 Μαΐου – Ο Τραμπ λέει ότι προτείνει έναν άμεσο δασμό 50% σε προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση από την 1η Ιουνίου. Προειδοποιεί επίσης την Apple ότι θα αντιμετωπίσει δασμούς 25% εάν τα τηλέφωνα που πουλά στις ΗΠΑ κατασκευάζονται εκτός της χώρας.
25 Μαΐου – Ο Τραμπ υποχωρεί από την απειλή του να επιβάλει δασμούς 50% στις εισαγωγές της ΕΕ, συμφωνώντας να παρατείνει την προθεσμία για τις συνομιλίες έως τις 9 Ιουλίου.
28 Μαΐου – Ένα εμπορικό δικαστήριο των ΗΠΑ εμποδίζει την έναρξη ισχύος των δασμών του Τραμπ, με μια γενική απόφαση ότι ο πρόεδρος υπερέβη την εξουσία του επιβάλλοντας οριζόντιους δασμούς στις εισαγωγές από εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Τραμπ λέει ότι θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης.
29 Μαΐου – Ένα ομοσπονδιακό εφετείο επαναφέρει προσωρινά τους πιο εκτεταμένους δασμούς του Τραμπ, αναστέλλοντας την απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου για την εξέταση της έφεσης της κυβέρνησης, και διατάζει τους ενάγοντες στις υποθέσεις να απαντήσουν έως τις 5 Ιουνίου και την κυβέρνηση έως τις 9 Ιουνίου.
3 Ιουνίου – Ο Τραμπ υπογράφει εκτελεστικό διάταγμα που ενεργοποιεί την αύξηση των δασμών στον εισαγόμενο χάλυβα και αλουμίνιο στο 50% από 25%.
12 Ιουνίου – Ο Τραμπ προειδοποιεί σε εκδήλωση στον Λευκό Οίκο ότι ενδέχεται σύντομα να αυξήσει τους δασμούς στα αυτοκίνητα, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα μπορούσε να ωθήσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες να επιταχύνουν τις επενδύσεις στις ΗΠΑ.
3 Ιουλίου – Ο Τραμπ λέει ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμό 20% σε πολλές βιετναμέζικες εξαγωγές, με τις μεταφορτώσεις από τρίτες χώρες μέσω Βιετνάμ να αντιμετωπίζουν δασμό 40%.
6 Ιουλίου – Λέει στο Truth Social ότι οι χώρες που ευθυγραμμίζονται με τις «αντιαμερικανικές πολιτικές» των BRICS θα επιβαρυνθούν με επιπλέον δασμούς 10%.
7 Ιουλίου – Ο Τραμπ λέει στο Truth Social ότι οι πρόσθετοι υψηλότεροι δασμοί που ανακοινώθηκαν τους προηγούμενους μήνες θα τεθούν σε ισχύ με καθυστέρηση την 1η Αυγούστου, καθώς οι ΗΠΑ κλείνουν με την ολοκλήρωση αρκετών εμπορικών συμφωνιών. Σε επιστολές που έστειλε σε 14 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας και της Σερβίας, αναφέρει ότι θα επιβάλει δασμούς μεταξύ 25% και 40% από την 1η Αυγούστου.
Πηγή ΟΤ
