Νέα στοιχεία έρχονται στη δημοσιότητα για τη χρήση των λίθων λείανσης στη Σκανδιναβία κατά την πρώιμη νεολιθική περίοδο.
Οι πέτρες αυτές, που βρέθηκαν σε έναν οικισμό του πολιτισμού Funnel Beaker Culture στο νησί Funen της Δανίας, αποτέλεσαν το επίκεντρο μιας ολοκληρωμένης ανάλυσης που αλλάζει την κατανόησή μας για τις διατροφικές συνήθειες των πρώιμων γεωργών της βόρειας Ευρώπης.
Ο αρχαιολογικός χώρος στο Frydenlund έχει αποκαλύψει 14 πέτρες λείανσης μαζί με περισσότερους από 5000 απανθρακωμένους κόκκους κριθαριού, σιταριού emmer και σκληρού σιταριού. Αν και η άμεση συσχέτιση υποδηλώνει ότι αυτοί οι κόκκοι θα μπορούσαν να έχουν αλεσθεί σε αλεύρι ψωμιού, μια λεπτομερής ανάλυση από μια ομάδα ερευνητών από τη Δανία, τη Γερμανία και την Ισπανία αποδεικνύει το αντίθετο.
Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές για την ανάλυση μικροσκοπικών φυτικών υπολειμμάτων, όπως φυτόλιθοι και κόκκοι αμύλου παγιδευμένοι στις επιφανειακές κοιλότητες των λίθων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτά τα εργαλεία δεν χρησιμοποιήθηκαν για την άλεση δημητριακών. Αντ ‘αυτού, βρήκαν στοιχεία άγριων φυτών, των οποίων τα συγκεκριμένα είδη δεν έχουν ακόμη ταυτοποιηθεί.
Τα αποτελέσματα της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Vegetation History and Archaeobotany, ανοίγουν μια σειρά δυνατοτήτων για τη χρήση λίθων λείανσης.
Σύμφωνα με τον αρχαιοβοτανολόγο Welmoed Out, από το Μουσείο Moesgaard, οι πέτρες στερούνται των τυπικών σημείων φθοράς που θα συνέβαιναν κατά την άλεση σιτηρών με κινήσεις ώθησης και τριβής. Αντ ‘αυτού, βρέθηκαν σχετικά εργαλεία, όπως τα χέρια πέτρινου κονιάματος, που υποδηλώνουν μια χρήση που μοιάζει περισσότερο με τη σύνθλιψη συστατικών, όπως σε γουδί και γουδοχέρι.
Οι υποθέσεις δείχνουν ότι οι κάτοικοι του Frydenlund θα μπορούσαν να έχουν επεξεργαστεί ρίζες, μούρα, ξηρούς καρπούς ή ακόμα και άγρια βότανα, αντί για δημητριακά. Αυτό το εύρημα ευθυγραμμίζεται με προηγούμενες έρευνες στη βόρεια Ευρώπη, οι οποίες δείχνουν ότι οι πρώτοι αγρότες κατανάλωναν χυλό φτιαγμένο από μαγειρεμένα δημητριακά, συμπληρωμένο με μια διατροφή πλούσια σε συγκομισθέντα προϊόντα και κρέας, αντί για ψημένο ψωμί.
Η παραδοσιακή άποψη της πρώιμης νεολιθικής, ως εποχής που κυριαρχείται από την παραγωγή ψωμιού, αμφισβητείται από αυτά τα ευρήματα.
Αν και τα σιτηρά καλλιεργούνταν και πιθανώς καταναλώνονταν σε άλλες μορφές, δεν υπάρχουν πειστικές ενδείξεις ότι αλέθονταν για την παραγωγή αλεύρου σε αυτόν τον οικισμό. Αντίθετα, τα ευρήματα ενισχύουν την ιδέα μιας πιο ποικίλης διατροφής που εξαρτάται λιγότερο από την εντατική επεξεργασία σιτηρών.
Επιπλέον, οι ερευνητές υπογραμμίζουν την απουσία στοιχείων παραγωγής μπύρας στη Δανία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Τα πρώτα στοιχεία ζυθοποιίας στην περιοχή χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού, γεγονός που υποδηλώνει ότι η κατανάλωση ζυμωμένων υγρών δεν ήταν συνηθισμένη σε αυτές τις πρώιμες αγροτικές κοινότητες.
