Ο Ντόναλντ Τραμπ επανήλθε την Πέμπτη με επιβολή δασμών σε δεκάδες εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, ενώ επισημοποίησε πρόσφατες συμφωνίες με άλλους όπως η Ε.Ε, Βρετανία και η Ιαπωνία.
Η δασμολογική πολιτική του Τραμπ, αν και με αρετές υποχωρήσεις από τις ανακοινώσεις του Απριλίου που προκάλεσαν χάος στις αγορές, φαίνεται πως ήρθε για να μείνει ακόμα κι αν ο αντίκτυπος για την αμερικανική οικονομία είναι στην καλύτερη περίπτωση αμφισβητήσιμος.
Το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ περιλαμβάνει δασμούς που κυμαίνονται από 10% έως πάνω από 40% και θα τεθούν σε εφαρμογή θα από τις 7 Αυγούστου, και όχι από σήμερα όπως αρχικά είχε ανακοινώσει ο αμερικανός πρόεδρος, καθώς σύμφωνα με την αμερικανική διοίκηση θα χρειαστεί να γίνει η προετοιμασία των τελωνείων για το νέο καθεστώς.
Εξαίρεση αποτελεί ο Καναδάς, που έχει μπει στο στόχαστρο του Τραμπ, καθώς ο αυξημένος δασμός από 25% σε 35% θα ισχύσει από σήμερα. Ο Μαρκ Κάρνεϊ, πρωθυπουργός του Καναδά, που κέρδισε τις εκλογές νωρίτερα φέτος υποσχόμενος να αντισταθεί στις οικονομικές απειλές του Τραμπ, δεν κατάφερε να καταλήξει σε κάποιο συμβιβασμό με την Ουάσιγκτον.
Μόλις χθες ο Τραμπ απείλησε με μεγαλύτερους δασμούς τον Καναδά εάν δεν υποχωρούσε στην πρόθεσή του να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος.
Υψηλοί δασμοί σε συμμάχους
Οι σημαντικότερες αλλαγές που ανακοινώθηκαν αφορούσαν χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό έλλειμμα, ή όπου οι ΗΠΑ πωλούν λιγότερα αγαθά από όσα λαμβάνουν.
Αυτές οι χώρες αντιμετωπίζουν έναν βασικό δασμό 15%, αν και τα ποσοστά ποικίλλουν για ορισμένες ανάλογα με το αν κατέληξαν σε συμφωνία με τον Λευκό Οίκο ή πώς αισθάνεται ο Τραμπ για την οικονομία τους.
Ο Τραμπ αιτιολόγησε την απόφασή του λέγοντας ότι ορισμένοι εμπορικοί εταίροι «δεν προσέφεραν ικανοποιητικούς όρους για την εξισορρόπηση των εμπορικών σχέσεων ή δεν ευθυγραμμίστηκαν επαρκώς με τις ΗΠΑ σε οικονομικά και ζητήματα εθνικής ασφάλειας».
Κρίσιμοι εξαγωγείς προς τις ΗΠΑ, όπως η Ταϊβάν, ο σημαντικότερος εξαγωγέας ημιαγωγών στον κόσμο, θα υποστούν σημαντικούς δασμούς. Αν και ο δασμολογικός συντελεστής για την Ταϊβάν μειώθηκε από το 32% τον Απρίλιο, στο 20% τώρα, παραμένει υψηλότερος από τους δασμούς που θα εφαρμόσουν οι ΗΠΑ στη γειτονική Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, παρά το γεγονός ότι η Ταϊπέι είναι στενός σύμμαχος της Ουάσιγκτον.
Και η Ινδία αντιμετωπίζει επίσης δασμό 25% παρά τη στενή της σχέση με τις ΗΠΑ, ενώ οι δασμοί για το Πακιστάν μειώθηκαν από 29% σε 19%.
Οι ειδικοί στύβουν το μυαλό τους για την απόφαση των ΗΠΑ να αυξήσουν τον δασμό στην Ελβετία από 31 σε 39% αλλά και για το 41% και 40% στη Συρία και τη Μιανμάρ αντίστοιχα που έχουν διαλυθεί από τους εμφυλίους.
Άλλες αξιοσημείωτες δασμολογικές επιβαρύνσεις περιλαμβάνουν 40% για το Λάος, 35% για το Ιράκ και τη Σερβία, και 30% για την Αλγερία, τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, τη Λιβύη και τη Νότια Αφρική.
«Κοιτάμε κάθε χώρα ξεχωριστά»
Η κυβέρνηση Τραμπ υιοθετεί μια προσέγγιση ανά χώρα όσον αφορά την εμπορική πολιτική. Δεν υπάρχει μια γενική θεωρία για να εξηγήσει τις ιδιαιτερότητες για κάθε χώρα. «Κάθε χώρα έχει τον δικό της δασμολογικό συντελεστή με βάση την άποψη του προέδρου εκείνη τη δεδομένη στιγμή, για εμπορικούς ή άλλους λόγους», δήλωσε ο Στιβ Οκούν στο AJ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της APAC Advisors στη Σιγκαπούρη.
Οι μεγάλες χρηματιστηριακές αγορές στην Ασία κινούνται πτωτικά μετά το τελευταίο κύμα δασμών του Τραμπ. Η μεγαλύτερη πτώση καταγράφεται στον δείκτη Kospi της Νότιας Κορέας.
Υποχωρεί πάνω από 3% καθώς οι επενδυτές επεξεργάζονται την τελευταία ανακοίνωση. Σε άλλα μέρη της περιοχής, ο δείκτης Nikkei 225 της Ιαπωνίας είναι περίπου 0,4% χαμηλότερα και ο ASX 200 στην Αυστραλία υποχωρεί κατά 0,7%.
Οι δείκτες Hang Seng του Χονγκ Κονγκ και Shanghai Composite στην ηπειρωτική Κίνα αντιστέκονται στην τάση και αυξάνονται περίπου 0,2%.
Η αρχική υποτονική αντίδραση των αγορών – σε πλήρη αντίθεση με το σοβαρό sell off που ακολούθησε την «ημέρα απελευθέρωσης» τον Απρίλιο – υποδηλώνει ότι ορισμένοι επενδυτές έχουν πλέον τιμολογήσει τους νέους δασμούς, αναφέρουν οι Financial Times.
Πολλοί από τους συντελεστές που ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος την Πέμπτη ήταν σύμφωνοι με τις επιστολές που έστειλε ο Τραμπ στους εμπορικούς εταίρους νωρίτερα αυτόν τον μήνα, όταν αύξησε την πίεση προς τις χώρες να συνάψουν συμφωνίες έως την 1η Αυγούστου ή να αντιμετωπίσουν περισσότερους δασμούς.
Η λίστα των δασμών
10% – Νησιά Φώκλαντ, Ηνωμένο Βασίλειο και όλες οι άλλες χώρες που δεν αναφέρονται στην εκτελεστική εντολή
15% – Αφγανιστάν, Αγκόλα, Βολιβία, Μποτσουάνα, Καμερούν, Τσαντ, Κόστα Ρίκα, Ακτή Ελεφαντοστού, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Ισημερινή Γουινέα, Φίτζι, Γκάνα, Γουιάνα, Ισλανδία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ιορδανία, Λεσότο, Λιχτενστάιν, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μαυρίκιος, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια, Ναουρού, Νέα Ζηλανδία, Νιγηρία, Βόρεια Μακεδονία, Νορβηγία, Παπούα Νέα Γουινέα, Νότια Κορέα, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Τουρκία, Ουγκάντα, Βανουάτου, Βενεζουέλα, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε
18% – Νικαράγουα
19% – Καμπότζη, Ινδονησία, Μαλαισία, Πακιστάν, Φιλιππίνες
20% – Μπαγκλαντές, Σρι Λάνκα, Ταϊλάνδη, Ταϊβάν, Βιετνάμ
25% – Μπρουνέι, Ινδία, Καζακστάν, Μολδαβία, Τυνησία
30% – Αλγερία, Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Λιβύη, Νότια Αφρική
35% – Ιράκ, Σερβία
39% – Ελβετία
40% – Λάος, Μιανμάρ
41% – Συρία
Το εκκρεμές ζήτημα της Κίνας
Η Κίνα που είναι και ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» βρίσκεται στη μέση των διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον. Ο Καναδάς όπως είπαμε αντιμετωπίζει δασμό 35% αρχής γενομένης από σήμερα, το Μεξικό επίσης αντιμετωπίζει δασμούς που φτάνουν έως 50% σε ορισμένα εμπορεύματα όπως ο χάλυβας και ο χαλκός και τα προϊόντα από την ΕΕ αντιμετωπίζουν δασμούς από 0% έως 15% που θα τεθούν σε ισχύ στις 7 Αυγούστου.
Η Βραζιλία αναφέρθηκε στο εκτελεστικό διάταγμα ως χώρα με δασμό 10% – αλλά αυτός είναι ξεχωριστός από τον δασμό 40% που ανακοινώθηκε χθες, που σημαίνει ότι αντιμετωπίζει συντελεστή 50% στα περισσότερα προϊόντα. Πρόκειται για μια καθαρά πολιτική απόφαση καθώς ο Τραμπ ζητά να μη διωχθεί ο ακροδεξιός Μπολσονάρου για την απόπειρα πραξικοπήματος στη χώρα.
Στον παρακάτω πίνακα αναγράφονται οι αλλαγές στους δασμούς για βασικούς εταίρους των ΗΠΑ από τις αρχικές ανακοινώσεις της «Ημέρας της Απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου σε σχέση με τις χθεσινές εξαγγελίες.
Πηγή: Financial Times
Με πληροφορίες από Financial Times, BBC, Al Jazeera
