Παρασκευή, 4 Ιουλίου 2025
26.9 C
Athens

ΤτΕ: Οι τρεις προειδοποιήσεις για την ελληνική οικονομία

Σε τρεις κυκλικούς συστημικούς κινδύνους ρίχνει φως η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημοσίευσε την Πέμπτη. Αυτοί είναι: (α) οι αυξήσεις στις τιμές των κατοικιών, (β) το υψηλό κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και (γ) το μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Η αύξηση των τιμών της κατοικίας, σε συνδυασμό με τη φορολογική επιβάρυνση, οξύνει το στεγαστικό ζήτημα

Παράλληλα, επισημαίνει και άλλους κινδύνους για την ελληνική οικονομία, και συγκεκριμένα: τα μέτρα προστατευτισμού στο παγκόσμιο εμπόριο (δασμοί), οι γεωπολιτικές εντάσεις, η στενότητα της αγοράς εργασίας και η ενδεχόμενη αργοπορία στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων.

Σε ό,τι αφορά τις τιμές των ακινήτων και ειδικά των κατοικιών, η κεντρική τράπεζα αναφέρει ότι οι τιμές των νέων διαμερισμάτων έχουν φτάσει σε ιστορικό υψηλό. Οπως επισημαίνει, παρόμοια είναι η πορεία που ακολουθούν και οι τιμές των ενοικίων, ενώ προσθέτει ότι η ανοδική τάση θα συνεχιστεί και τη φετινή χρονιά, όμως με ηπιότερους ρυθμούς.

Αναφέρει ότι αυτή η εξέλιξη είναι απόρροια της χαμηλής προσφοράς σε σχέση με τη ζήτηση, ως συνέπεια της επενδυτικής εκμετάλλευσης της κατοικίας, της απόσυρσης από την αγορά των ακινήτων που έχουν περιέλθει στον έλεγχο τραπεζών και servicers λόγω κόκκινων δανείων, καθώς και της υποτονικής οικοδομικής δραστηριότητας.

Η αύξηση των τιμών της κατοικίας, σε συνδυασμό με τη φορολογική επιβάρυνση, οξύνει το στεγαστικό ζήτημα στην οικονομία, αναφέρει η ΤτΕ και τονίζει ότι τα νοικοκυριά δαπανούν πάνω από το ένα τρίτο (35,2%) του διαθέσιμου εισοδήματός τους για τη στέγη. Σε αυτό το πλαίσιο, συστήνει στην κυβέρνηση να λάβει μέτρα για τον περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων στα οικονομικά των νοικοκυριών και για τη βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά κατοικίας.

Αν και οι σχετικές κυβερνητικές πρωτοβουλίες (Σπίτι Μου ΙΙ, Αναβαθμίζω το Σπίτι Μου, Κοινωνική Αντιπαροχή) κρίνονται θετικά, καθίσταται σαφές ότι δεν είναι αρκετές για να βάλουν φρένο στην αύξηση των τιμών.

Ο δανεισμός

Για τον δανεισμό των επιχειρήσεων, η ΤτΕ αναφέρει ότι τα επιτόκια των ελληνικών τραπεζών είναι μεταξύ των υψηλότερων στην ευρωζώνη παρά την υποχώρηση των επιτοκίων κατά το τελευταίο διάστημα. Τον Μάρτιο του 2025, τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια υφιστάμενων και νέων δανείων προς επιχειρήσεις διαμορφώθηκαν σε 4,8% και 4,3% αντίστοιχα. Η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων αντιπροσωπεύει το 62% της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα από τις τράπεζες, ενώ τα δάνεια προς επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά 9,5% μηνιαίως κατά μέσο όρο το 2024.

Η αυξητική αυτή τάση συνεχίζεται και τους πρώτους μήνες του 2025, με τον ρυθμό αύξησης να διαμορφώνεται σε 16,8% τον Μάρτιο του 2025. Οπως υπογραμμίζει η ΤτΕ, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δύο βασικές προκλήσεις το προσεχές διάστημα: (α) τις συνέπειες της γενικευμένης αβεβαιότητας που υπάρχει στο παγκόσμιο εμπόριο λόγω της πολιτικής των ΗΠΑ που επηρεάζει ειδικά τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και (β) να εξασφαλίσουν την έγκαιρη και αποτελεσματική απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και άλλων εργαλείων όπως οι μικροπιστώσεις.

Σχετικά με το υψηλό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, η ΤτΕ υπογραμμίζει ότι το 2024 αυξήθηκε στα 15,3 δισ. ευρώ (6,4% του ΑΕΠ), από 13,9 δισ. ευρώ (6,2% του ΑΕΠ) το 2023. Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται στην επιδείνωση του ισοζυγίου των αγαθών. Στις υπηρεσίες καταγράφηκε αύξηση του πλεονάσματος κατά 3,7%. Μάλιστα, η κεντρική τράπεζα αναφέρει ότι το έλλειμμα συνεχίζει την αυξητική του πορεία στους πρώτους μήνες του 2025.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΜΑΣ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ NEA