Όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πέρασε προ μηνών για δεύτερη φορά το κατώφλι του Λευκού Οίκου, τόνισε με νόημα «let’s do business», αποκαλύπτοντας σε μία μόλις φράση το δόγμα του ότι τα πάντα για αυτόν είναι επιχειρηματικές συμφωνίες: αυτό επιβεβαιώνεται τόσο από τη δασμολογική πολιτική που ακολουθεί, όσο και από μια σειρά νομοθετήματα στο εσωτερικό της χώρας.
Και αυτή ακριβώς η διάθεση διεφάνη και κατά την επίσκεψη του υπ. Εσωτερικών της χώρας και χαρακτηριζόμενου ως «τσάρου» της ενέργειας Ντάγκ Μπέργκαμ, ο οποίος βρέθηκε στην Ελλάδα βολιδοσκοπώντας επιχειρηματικές συνεργασίες.
Το ενδιαφέρον του εστιάστηκε στην ενέργεια και στα ναυπηγεία, και -διόλου τυχαία- η επίσκεψή του συνέπεσε χρονικά με την από κοινού προσφορά που κατέθεσε ο αμερικανικός κολοσσός Chevron με την Helleniq Energy, στον διαγωνισμό για τέσσερα υπεράκτια οικόπεδα νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου.
Η ρωσική ενέργεια
Ο κ. Μπέργκαμ βρίσκεται επί ευρωπαϊκού εδάφους και σε μία επιπλέον χρονική συγκυρία: ο Αμερικανός πρόεδρος πιέζει για περαιτέρω κυρώσεις στη ρωσική ενέργεια, ενώ διαμορφώνεται ήδη το πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο η ΕΕ θα εισάγει αμερικανική ενέργεια αξίας 250 δισ. δολ. ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια. Στην εμπορική αυτή συμφωνία το αμερικανικό LNG παίζει πρωτεύοντα ρόλο.
Στο πλαίσιο αυτό ο Μπέργκαμ είχε συνάντηση με 15 κορυφαίους ‘Ελληνες επιχειρηματίες και CEOs των μεγαλύτερων ενεργειακών ομίλων της χώρας.
Στη συνάντηση που είχε τη μορφή γεύματος εργασίας στο σκάφος που έκανε τον περίπλου των εγκαταστάσεων του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, παρέστησαν μεταξύ άλλων σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο επικεφαλής της Metlen, Ευάγγελος Μυτιληναίος, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Γιώργος Περιστέρης, ο επικεφαλής της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Helleniq Energy Ανδρέας Σιάμισιης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Κωσταντίνος Ξιφαράς, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου Κοπελούζου, Χρήστος Κοπελούζος, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΚΤΩΡ, Αλέξανδρος Εξάρχου, ο Γενικός Διευθυντής Στρατηγικής της Motor Oil, Γιώργος Τριανταφύλλου, η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι, και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Gastrade, Κωσταντίνος Σιφναίος.
Επενδύσεις ρεκόρ
«Τους τελευταίους 7 μήνες έχουν γίνει επενδύσεις ρεκόρ στα αμερικανικά terminals, με νέα projects ύψους 18 δισ δολαρίων, αυξάνοντας κατακόρυφα τη δυναμικότητα των εξαγωγών LNG, ικανών να καλύψουν πλήρως τις ανάγκες της Ευρώπης», είπε στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στη Ρεβυθούσα ο κ. Μπέργκαμ, τονίζοντας ιδιαίτερα της σημασία της όδευσης Νότου – Βορρά που έχει αφετηρία την Ελλάδα.
Από την πλευρά του ο ο υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου τόνισε ότι «οι υποδομές οδηγούν το αμερικανικό LNG όχι μόνο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αλλά μέχρι την Μολδαβία και την Ουκρανία, προσφέροντας σταθερότητα σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον», τονίζοντας τον ρόλο της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης και θυμίζοντας ότι οι ροές αμερικανικού LNG στην Ελλάδα αυξάνονται σταθερά, την ώρα που η εξάρτηση από το ρωσικό αέριο βαίνει διαρκώς μειούμενη.
Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη
Ο κ. Μπέργκαμ έγινε δεκτός στο Μέγαρο Μαξίμου και από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος μεταξύ άλλων του τόνισε ότι «το ενδιαφέρον της Chevron επιβεβαιώνει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελληνικής Δημοκρατίας στην περιοχή νότια της Κρήτης».
Στρατηγική συνεργασία με τις ΗΠΑ
Ο κ. Μπέργκαμ επισκέφθηκε και τις εγκαταστάσεις των Ναυπηγείων Ελευσίνας. Παρόντες στα Ναυπηγεία ήταν ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, o υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας και ο Επιτετραμμένος της αμερικανικής Πρεσβείας, Τζος Χακ. Τους υποδέχθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Onex Shipyards & technologies, Πάνος Ξενοκώστας.
Περιηγήθηκαν στις εγκαταστάσεις και ενημερώθηκαν από τη διοίκηση της εταιρείας για την πορεία της επένδυσης, αλλά και τις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης των Ναυπηγείων Ελευσίνας.
Ο κ. Θεοδωρικάκος – στην συνάντησή του με τον κ. Μπέργκαμ στην οποία ήταν παρούσα και η Γ.Γ. Ιδιωτικών Επενδύσεων, Στελλίνα Σιαράπη – ανέδειξε τη στρατηγικού χαρακτήρα συνεργασία με την κρατική αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα DFC, που επένδυσε 125 εκατ. ευρώ στα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
Επίσης, επισήμανε τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ανάπτυξης για την αναγέννηση της ναυπηγικής βιομηχανίας με την ένταξή της στις στρατηγικές επενδύσεις. Και προσέθεσε ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης αντιμετωπίζει θετικά τις προοπτικές ευρύτερης αξιοποίησης του χώρου ως λιμενικό, εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο.
Παράλληλα, υπογράμμισε και την εξαγγελία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για ξεχωριστό καθεστώς, με ευθύνη του Υπουργείου Ανάπτυξης, για νέα κίνητρα στην αμυντική βιομηχανία και τις δυνατότητες ελληνοαμερικανικής συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα.
Τι σηματοδοτεί η έλευση της Chevron στην Ελλάδα
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, πηγές από το υπουργείο Ενέργειας, αναφέρουν ότι η κατάθεση προσφοράς από τη σύμπραξη των εταιρειών Chevronκαι HELLENiQ ENERGY για τις θαλάσσιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της Κρήτης συνιστά μια μεγάλη εθνική επιτυχία με ενεργειακά, οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη.
Ειδικότερα, υπογραμμίζουν ότι αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης προς της χώρα μας, και απόδειξη της ελκυστικότητας του κλάδου της εξερεύνησης και παραγωγής υ/α, σηματοδοτεί την είσοδο στην ελληνική αγορά μίας εταιρείας με κορυφαία τεχνογνωσία σε deepwater projects παγκοσμίως, οικονομική ισχύ και μακροχρόνια εμπειρία στην Ανατολική Μεσόγειο και είναι πιθανό να οδηγήσει στην εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου, που θα καταστήσει την Ελλάδα παραγωγό και εξαγωγική χώρα, αντί για εισαγωγέα ή διαμετακομιστή φυσικού αερίου.
Με το έργο αυτό, η Η Ελλάδα, βγαίνοντας στις διεθνείς αγορές με τέσσερις νέες περιοχές προς παραχώρηση, τις περιοχές «Μπλοκ Α2», «Νότια της Πελοποννήσου», «Νότια της Κρήτης 1» και «Νότια της Κρήτης 2», συνολικής έκτασης 47.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ουσιαστικά διπλασιάζει την έκταση των ενεργών θαλάσσιων περιοχών προς έρευνα. Η προσθήκη νέων περιοχών προς εξερεύνηση αυξάνει τις πιθανότητες εντοπισμού νέων στόχων και εκτέλεσης περισσότερων γεωτρήσεων.
Τι σηματοδοτεί η κύρωση της συμφωνίας
Με την κύρωση της συμφωνίας, η ανάδοχος θα λάβει άδεια εξερεύνησης υδρογονανθράκων αρχικής διάρκειας τριών ετών, προκειμένου να διενεργήσει αποκλειστικές σεισμογραφικές έρευνες που θα της επιτρέψουν να εντοπίσει γεωτρητικούς στόχους.
Μάλιστα, πηγές από το ΥΠΕΝ τονίζουν ότι η παρουσία της Chevron στην Ελλάδα, μαζί με αυτήν της ExxonMobil από το 2019, η οποία βρίσκεται στο στάδιο εξέτασης της απόφασης να προχωρήσει σε γεωτρήσεις, ενισχύουν την ελκυστικότητα της χώρας ως προορισμού για διεθνείς ενεργειακές επενδύσεις.
Υπογραμμίζουν δε, ότι η εντατικοποίηση του αμερικανικού πετρελαϊκού ενδιαφέροντος, μεταξύ άλλων για το Νότιο Κρητικό Πέλαγος, δεν παρέχει στην Ελλάδα μόνο δυνητικά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη: «παράγει άμεσα γεωπολιτικά αποτελέσματα, λειτουργώντας, με δεδομένο και το παράλληλο ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης, ως διπλωματική αποτροπή έναντι της έμπρακτης αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως αυτά επισήμως αποτυπώνονται στην περιοχή με βάση το χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) που ανακοινώσαμε τον περασμένο Απρίλιο».
Ακυρώνοντας τις αμφισβητήσεις της Τουρκίας
Μάλιστα, η συγκυρία της κατάθεσης της προσφοράς κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντική και γεωπολιτικά κρίσιμη, καθώς η χώρα μας αποδεικνύει ότι ασκεί ανεμπόδιστα τα κυριαρχικά της δικαιώματα σε μια ευρύτατη θαλάσσια περιοχή με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, παρά τις συνεχείς αμφισβητήσεις της Τουρκίας και των συμμάχων αυτής στη Λιβύη. Παράλληλα, όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, μεταφέρεται και ένα μήνυμα προς τη Λιβύη, όπου η Chevron είναι ήδη παρούσα, ότι ο δομημένος διάλογος στη βάση των αρχών της καλής γειτονιάς και του διεθνούς δικαίου αποτελεί τη μοναδική δίοδο για την εμπέδωση της ειρήνης και της σταθερότητας στην ταραγμένη περιοχή μας.
Τα ορόσημα και τα επόμενα βήματα
- 26/3/2025: η Chevron εκδηλώνει το ενδιαφέρον της για έρευνα σε δύο ακόμη θαλάσσια οικόπεδα που εκτείνονται στα Νότια της Κρήτης.
- 31/3/2025: ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Υπουργό Εσωτερικών και Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Ενέργειας των ΗΠΑ, κ. Doug Burgum. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αποδοχή από την ελληνική Κυβέρνηση του ενδιαφέροντος της Chevron για τα θαλάσσια οικόπεδα.
- 4/4/2025: υπογράφεται από τον Υπουργό η Απόφαση αποδοχής της εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τις θαλάσσιες περιοχές «Νότια Κρήτη 1» και «Νότια Κρήτη 2».
- 11/4/2025: Υπουργική Απόφαση για τον ορισμό των ακριβών συντεταγμένων όπου θα παραχωρηθεί το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, καθώς και για την επιλογή του είδους της σύμβασης ως «Σύμβασης Μίσθωσης».
- 30/4/2025: ακολουθεί η 3η Υπουργική Απόφαση, που αφορά στην προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού.
- 7/5/2025: ο κ. Παπασταύρου επισκέπτεται το Τέξας, στις ΗΠΑ, συνοδευόμενος από τον Υφυπουργό κ. Νίκο Τσάφο. Στο πλαίσιο αυτό, επισκέφθηκε τις εγκαταστάσεις της Chevron, τα γραφεία της Cheniere Energy, καθώς και τα κεντρικά γραφεία της ExxonMobil.
- 11/6/2025: δημοσιεύεται ο διεθνής διαγωνισμός στην Ευρωπαϊκή Εφημερίδα.
- Με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, ακολουθεί η αξιολόγηση της προσφοράς από την Επιτροπή της ΕΔΕΥΕΠ. Θα ακολουθήσει διαπραγμάτευση με τον υποψήφιο ανάδοχο για την οριστικοποίηση των Συμβάσεων Μίσθωσης. Στη συνέχεια, θα γίνει η υποβολή των τελικών Συμβάσεων Μίσθωσης στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο εντός του τρέχοντος έτους για να υποβληθεί προς κύρωση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Πηγή ΟΤ
