Μεγάλος προβληματισμός επικρατεί σε αρκετούς οικονομικούς αναλυτές αναφορικά με το τι μέλλει γενέσθαι σχετικά με την άνοδο του ελληνικού ΑΕΠ, ιδίως μετά το πέρας του Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Άλλωστε, σημάδια κόπωσης διαπιστώνει το ΙΟΒΕ στην αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας, με τον γενικό διευθυντή του, καθηγητή Νίκο Βέττα να χτυπά προειδοποιητικό καμπανάκι ότι υπάρχει κίνδυνος ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ να κινηθεί την επόμενη 5ετία σταδιακά προς το 1%. Και αυτό σχετίζεται σε ένα μεγάλο βαθμό με το ότι η ισχύς του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται να ολοκληρωθεί κατά την επόμενη χρονιά
Βασικό ζητούμενο στην έκθεση του ΙΟΒΕ, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα αποτελεί το πώς θα μπορέσουν να ενισχυθούν οι επενδύσεις, «ιδίως μετά τη λήξη της περιόδου του Ταμείου Ανάκαμψης». Αξίζει δε να σημειωθεί ότι την αύξηση των επενδύσεων, είχε θέσει στην ομιλία του, κατά την τελετή προς τιμήν του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι η Ελλάδα θα αναπτυχθεί με ρυθμό λίγο υψηλότερο από 2% την τριετία 2025–2027, αλλά στη συνέχεια η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα υποχωρήσει κάτω από το 2%, λόγω χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων, με το βασικό να αποτελεί η γήρανση του πληθυσμού αλλά και η κακή λειτουργία της αγοράς εργασίας.
Επιπλέον, ο ΟΟΣΑ σημειώνει πως η Ελλάδα θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,1% το 2026 λόγω της παρουσίας του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά θα είναι δύσκολο να διατηρήσει τον ίδιο ρυθμό και τα επόμενα χρόνια, υποδηλώνοντας έτσι ότι οι επόμενες προβλέψεις του θα βλέπουν μικρότερη ανάπτυξη.
Οι επενδύσεις
Κατά την ανάλυση του ΙΟΒΕ πρέπει να αυξηθεί η συμμετοχή των επενδύσεων, των εξαγωγών και των αποταμιεύσεων και να μετατοπιστεί η παραγωγή προς υψηλότερης αξίας προϊόντα.
Για τις επενδύσεις, πάντως, η πρόβλεψη του ΙΟΒΕ είναι ότι θα αυξηθούν φέτος κατά 7,5% και το 2026 κατά 10%, προφανώς λόγω της κορύφωσης του Ταμείου Ανάκαμψης. Το θέμα είναι το τι θα γίνει από τότε και στο εξής…
Πάντως, σε ένα πλαίσιο μεγάλων ανισορροπιών παγκοσμίως, η έκθεση του ΙΟΒΕ επισημαίνει ότι «αποτελεί άμεση πρόκληση η ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, με τρόπο που θα επιτρέψει τη διατηρήσιμη ανάπτυξή της μεσοπρόθεσμα, με ικανοποιητικά υψηλούς ρυθμούς».
Το στοίχημα, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, για τα επόμενα χρόνια είναι η μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που θα στηρίζεται στην τεχνολογία, την καινοτομία και την αύξηση της παραγωγικότητας. Το Ταμείο Ανάκαμψης ήταν και είναι ακόμα ένα σημαντικό εργαλείο επενδύσεων, αλλά η πραγματική του αποτελεσματικότητα θα φανεί στο μέλλον.
Η… προσφορά του Ταμείου
Είναι ξεκάθαρο πως η παρουσία του Ταμείου Ανάκαμψης έχει σημαντική θετική επίδραση στην πορεία της ελληνικής οικονομίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο 1,5% υπολόγισε η Capital Economics το όφελος της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάκαμψης Next Generation EU (NGEU) στη διάρκεια της εξαετούς λειτουργίας του, με τα κεφάλαια που έδωσε να αποτελούν ένα σημαντικό μοχλό στήριξης των επενδύσεων, ιδιαίτερα στον ψηφιακό και «πράσινο» τομέα.
Αν και η συμβολή του δεν εξηγεί πλήρως τις πρόσφατες επιδόσεις αυτών των οικονομιών, η Capital Economics θεωρεί πως αποτέλεσε έναν σημαντικό μοχλό στήριξης της οικονομικής δραστηριότητας. Το πρόγραμμα, που θεσπίστηκε το 2020 και «τρέχει» έως το 2026, περιλαμβάνει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) με συνολικό ύψος έως 725 δισ. ευρώ – περίπου το 4% του ΑΕΠ της Ε.Ε.
Η Capital Economics προβλέπει ότι, συνολικά, το NGEU θα ενισχύσει το ΑΕΠ των χωρών του Νότου κατά 1–1,5% και της ευρωζώνης κατά 0,3%. Παρότι το πρόγραμμα ολοκληρώνεται το 2026, η εκτίμηση είναι ότι οι επιπτώσεις του θα διαχυθούν και στα επόμενα έτη, αποτρέποντας μια «απότομη προσγείωση» της επενδυτικής δραστηριότητας.
Πηγή: ot.gr
