Το ασβέστιο είναι ένα θεμελιώδες μέταλλο για την υγεία των οστών, τη λειτουργία των μυών και μια πληθώρα άλλων ζωτικών λειτουργιών του σώματος. Τι συμβαίνει όμως όταν τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα πέφτουν κάτω από το φυσιολογικό; Αυτή η κατάσταση, η οποία είναι γνωστή και ως υπασβεστιαιμία, μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η έλλειψη βιταμίνης D ή προβλήματα στους νεφρούς και συχνά εκδηλώνεται με συμπτώματα που κυμαίνονται από μυϊκούς σπασμούς έως γνωστικές διαταραχές.
Τι είναι το ασβέστιο και γιατί είναι σημαντικό για τον οργανισμό σας
Το ασβέστιο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε διάφορες λειτουργίες του σώματος. Συγκεκριμένα, είναι απαραίτητο για:
- την οικοδόμηση ισχυρών οστών,
- την κίνηση των μυών,
- την λειτουργία των νεύρων,
- την πήξη του αίματος και
- την υγεία της καρδιάς.
Η ανεπαρκής πρόσληψη ασβεστίου, μέσω της διατροφής, μπορεί να οδηγήσει σε αποδέσμευση ασβεστίου από τα οστά, αποδυναμώνοντάς τα με την πάροδο του χρόνου.
Τι είναι η υπασβεστιαιμία και ποιοι επηρεάζονται περισσότερο
Η υπασβεστιαιμία είναι μια κατάσταση στην οποία τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα είναι πολύ χαμηλά, συχνά λόγω υποκείμενων προβλημάτων υγείας. Μπορεί να προκληθεί από διάφορες παθήσεις, συχνά ως αποτέλεσμα ανώμαλων επιπέδων παραθυρεοειδούς ορμόνης PTH (μιας ορμόνης που παράγεται από τέσσερις αδένες που βρίσκονται στο λαιμό, πίσω από το θυρεοειδή) ή βιταμίνης D.
Η κατάσταση μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή και μπορεί να είναι προσωρινή ή χρόνια, απαιτώντας σωστή διάγνωση και θεραπεία για τη διαχείριση των συμπτωμάτων. Η θεραπεία της υπασβεστιαιμίας είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη πιθανών επιπλοκών στην υγεία.
Η υπασβεστιαιμία μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών, συμπεριλαμβανομένων των βρεφών. Σύμφωνα με την Cleveland Clinic, η ηλικία έναρξης συχνά εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία. Στα βρέφη, συνδέεται συχνά με γενετικές διαταραχές, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να προκληθεί από διάφορες καταστάσεις υγείας ή παράγοντες που διαταράσσουν τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.
Οι πιθανές αιτίες των χαμηλών επιπέδων ασβεστίου στον οργανισμό
Οι ακόλουθες καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα, προκαλώντας υπασβεστιαιμία. Σύμφωνα με ειδικούς, οι πιο συχνές αιτίες περιλαμβάνουν:
- Υποπαραθυρεοειδισμός: Χαμηλά επίπεδα παραθυρεοειδούς ορμόνης (PTH) λόγω υπολειτουργίας των παραθυρεοειδών αδένων.
- Έλλειψη βιταμίνης D: Ανεπάρκεια βιταμίνης D, η οποία βοηθά τον οργανισμό να απορροφήσει το ασβέστιο.
- Νεφρική ανεπάρκεια: Υψηλά επίπεδα φωσφόρου και μειωμένη παραγωγή βιταμίνης D στους νεφρούς.
Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν:
- Λήψη ορισμένων φαρμάκων
- Ψευδοϋποπαραθυρεοειδισμός (μια γενετική διαταραχή που επηρεάζει την ανταπόκριση της PTH)
- Χαμηλά επίπεδα μαγνησίου
- Παγκρεατίτιδα (φλεγμονή του παγκρέατος)
- Σπάνιες γενετικές διαταραχές, όπως το σύνδρομο DiGeorge
Τα συμπτώματα της έλλειψης ασβεστίου
Η ήπια υπασβεστιαιμία ενδέχεται να μην εμφανίζει αισθητά συμπτώματα. Ωστόσο, σύμφωνα με την Cleveland Clinic, καθώς η κατάσταση εξελίσσεται, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Μυϊκές κράμπες, ειδικά στην πλάτη και τα πόδια
- Ξηρό δέρμα
- Εύθραυστα νύχια
- Τραχιά μαλλιά
Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η υπασβεστιαιμία μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως:
- Νευρολογικά συμπτώματα: Σύγχυση, προβλήματα μνήμης, ευερεθιστότητα, ανησυχία, κατάθλιψη και παραισθήσεις
- Μυρμήγκιασμα στα χείλη, τη γλώσσα, τα δάχτυλα και τα πόδια, μυϊκοί πόνοι, σπασμοί, επιληπτικές κρίσεις, ανώμαλοι καρδιακοί ρυθμοί και καρδιακή ανεπάρκεια.
Η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων και στην πρόληψη πιθανών επιπλοκών.
Θεραπεία και πρόληψη της ανεπάρκειας ασβεστίου
Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της έλλειψης ασβεστίου είναι μέσω διατροφικών αλλαγών. Μπορείτε να ενσωματώσετε στη διατροφή σας τις ακόλουθες 7 τροφές, οι οποίες είναι πλούσιες σε ασβέστιο:
- Γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, τυρί, γιαούρτι)
- Φασόλια
- Σύκα
- Μπρόκολο
- Τόφου
- Εμπλουτισμένα δημητριακά
- Ξηροί καρποί και σπόροι (αμύγδαλα, σουσάμι)
Για τους vegan, οι επιλογές περιλαμβάνουν:
- εμπλουτισμένα φυτικά γάλατα,
- τόφου και
- φυλλώδη λαχανικά όπως το λάχανο (kale) και το σπανάκι.
Εάν απαιτούνται συμπληρώματα, συμβουλευτείτε έναν γιατρό για να αποφύγετε την υπερβολική πρόσληψη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υπερασβεστιαιμία και συναφή προβλήματα υγείας. Ένας επαγγελματίας υγείας θα καθορίσει το καλύτερο πλάνο θεραπείας.
Μέθοδοι διάγνωσης της έλλειψης ασβεστίου
Μια εξέταση αίματος μπορεί να δείξει την ποσότητα ασβεστίου στο αίμα σας. Σύμφωνα με το WebMD, για τους ενήλικες, το τυπικό φυσιολογικό εύρος για το ασβέστιο είναι 8,5 έως 10,2 mg/dL (2,15 έως 2,55 mmol). Τα εύρη αναφοράς μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των εργαστηριακών τιμών αναφοράς.
Τα επίπεδα ασβεστίου είναι συνήθως ελαφρώς υψηλότερα σε παιδιά και εφήβους. Η εξέταση μπορεί να βοηθήσει στην διάγνωση της υπερασβεστιαιμίας ή υψηλών επιπέδων ασβεστίου και της υπασβεστιαιμίας ή χαμηλών επιπέδων ασβεστίου και παράλληλα να βοηθήσει τους ειδικούς να εξετάσουν τι μπορεί να προκαλεί τα αυξημένα ή χαμηλά επίπεδα ασβεστίου.
Προκειμένου να εντοπίσουν τις αιτίες των χαμηλών επιπέδων ασβεστίου, οι επαγγελματίες υγείας μπορεί να ζητήσουν τις ακόλουθες εξετάσεις:
- Εξέταση αίματος για τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.
- Εξετάσεις αίματος για τα επίπεδα μαγνησίου, φωσφόρου, παραθυρεοειδούς ορμόνης (PTH) και βιταμίνης D.
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Μια εξέταση που εξετάζει τον καρδιακό ρυθμό για να αξιολογήσει πιθανά προβλήματα.
- Εξετάσεις απεικόνισης οστών: Εξετάζει προβλήματα ασβεστίου στα οστά.
