Όλο και μεγαλύτερος γίνεται ο «βραχνάς» της στέγης για τα ελληνικά νοικοκυριά, τα οποία εκτός από τη γενική ακρίβεια, έχουν να αντιμετωπίσουν και τα πανάκριβα – σε κάποιες περιπτώσεις – ενοίκια για την κατοικία τους.
Μάλιστα η στεγαστική κρίση όπως έχει επισημανθεί από το in και τον ΟΤ, αγγίζει πλέον όχι μόνο τον φτωχό πληθυσμό, αλλά και την πολυσυζητημένη «μεσαία τάξη».
Οι τιμές των ενοικίων αυξάνονται πολύ περισσότερο σε σχέση με τις αντίστοιχες αυξήσεις στον μισθό. Ενδεικτική είναι η έρευνα της βρετανικής εταιρείας Online Mortgage Advisor, σύμφωνα με την οποία ένας μέσος εργαζόμενος στην Αθήνα χρειάζεται να δαπανήσει το 55,9% του εισοδήματός του για την πληρωμή του ενοικίου της κατοικίας του. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2018 διαμορφωνόταν στο 42,4%.
Στις περιοχές της Αττικής, με τη μεγαλύτερη ζήτηση για ενοίκιο, οι μεσίτες υπολογίζουν άνοδο 24,39% από το 2022 στο 2024, ενώ μέσα στο τελευταίο έτος μετρούν άνοδο 7,78%
Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών, οι δυσκολίες στην πληρωμή ενοικίου, δόσης δανείου, πάγιων λογαριασμών και καταναλωτικών δανείων σημείωσαν την ιλιγγιώδη αύξηση του 62,5%. Πλέον στο σύνολο του πληθυσμού σχεδόν 1 στα 2 νοικοκυριά (ποσοστό 47,3%) δυσκολεύεται να πληρώσει το νοίκι, τη δόση δανείου και τους λογαριασμούς, ενώ το 2022 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 29,1%.
Τα φτωχότερα νοικοκυριά δε, αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα, με το ποσοστό να φθάνει πλέον στο 79,1%. Δηλαδή 8 στα 10 νοικοκυριά δηλώνουν οικονομική αδυναμία να αντεπεξέλθουν στις πληρωμές ενοικίου, δόσεων δανείων και πάγιων λογαριασμών.
Πανάκριβα ενοίκια
Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας Spitogatos, τα οποία επικαλείται ο ΟΤ, η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης κατοικιών στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 8,0% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2023 και κατά 2,9% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Σε ό,τι αφορά την πώληση κατοικιών, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης αυξήθηκε κατά 11,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο το προηγούμενο έτος και κατά 2,3% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2024.
Στις πρώτες θέσεις της λίστας των περιοχών με τις υψηλότερες αυξήσεις της μέσης ζητούμενης τιμής ενοικίασης κατοικιών στην Αττική βρίσκονται στα Βόρεια Προάστια της Αθήνας, στον Πειραιά, στην Ανατολική Αττική και στα Νότια Προάστια της Αθήνας.
Ειδικότερα,οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν στην Νέα Πεντέλη, στην Καλλίπολη-Φρεαττύδα, στο Κορωπί, στον Υμηττό και στα Καμίνια-Παλαιά Κοκκινιά. Στη Θεσσαλονίκη, οι περιοχές όπου σημειώθηκαν οι μεγαλύτερες αυξήσεις μέσης ζητούμενη τιμής ενοικίασης κατοικίας είναι η περιοχή Βαρδάρης – Λαχανόκηποι (9,7 €/τ.μ), Μηχανιώνα (6,0 €/τ.μ.) και η περιοχή Ξηροκρήνη – Παναγιά Φανερωμένη (7,4, €/τ.μ).
Σε ό,τι αφορά την ενοικίαση στο σύνολο της επικράτειας, οι περιοχές με τις υψηλότερες μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης αποτελούν μέρη με έντονο τουριστικό ενδιαφέρον και σημαντική ενίσχυση της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Οι πέντε πιο ακριβές περιοχές για ενοικίαση κατοικίας είναι η Παλλήνη στη Χαλκιδική, η Σιθωνία και η Κασσάνδρα, η Μύκονος, η Καλλικράτεια στη Χαλκιδική και η Πάρος.
Στην Αττική, τα Νότια Προάστια πρωταγωνιστούν και πάλι σε ό,τι αφορά τις πιο ακριβές περιοχές της Αττικής για ενοικίαση κατοικίας με τη Βουλιαγμένη να έρχεται πρώτη με μέση ζητούμενη τιμή 18,1€/τ.μ. Ακολουθεί η περιοχή Κολωνάκι – Λυκαβηττός, το Παλαιό Ψυχικό, η Γλυφάδα και το Ελληνικό. Στον αντίποδα, οι πέντε πιο οικονομικές περιοχές της Αττικής για ενοικίαση κατοικίας είναι οι Άγιοι Ανάργυροι (7,0 €/τ.μ.), η περιοχή Άγιος Ιωάννης Ρέντης (7,1 €/τ.μ.), το Πέραμα (7,3 €/τ.μ.), το Κρυονέρι (7,3€/τ.μ.) και ο Διόνυσος (7,6 €/τ.μ.).
Καλπάζουν
Η άνοδος των ενοικίων καλπάζει, με τρία στα δέκα ακίνητα να γίνονται ακριβότερα μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024. Όπως καταγράφηκε μετά από παρακολούθηση 200 αγγελιών για διαμερίσματα διαθέσιμα προς ενοικίαση, οι 90 έμειναν ενεργές σχεδόν όλο το εξεταζόμενο διάστημα (Ιανουάριος 2024 -Μάρτιος 2024) και οι μεταβολές των τιμών ήταν εντυπωσιακές.
Εντός Αττικής ούτε μία περιοχή δεν παρουσίασε μείωση τιμών, τα 43 ή το 70% των ακινήτων διατήρησαν σταθερές τις τιμές και το υπόλοιπο 30%, δηλαδή 27 ακίνητα, είχαν διορθώσεις με άνοδο τιμών, σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα του Ελεύθερου Τύπου. Από σύνολο 20 περιοχών που εξετάστηκαν, οι 15 σημείωσαν έστω και οριακή άνοδο μέσης τιμής, ενώ 5 παρέμειναν σταθερές.
Αρχικά, κάποιος μπορεί να σκεφτεί ότι αν μία αγγελία παραμένει ενεργή και το ακίνητο διαθέσιμο, τότε μάλλον δεν θα υπάρχει ζήτηση και η τιμή θα ήταν λογικό να πέσει. Ομως, το αποτέλεσμα της έρευνας επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις των επαγγελματιών της αγοράς, πως η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική. Υπάρχει ζήτηση μεγαλύτερη από την προσφορά και οι τιμές όχι μόνο δεν έπεφταν, αλλά αντίθετα τραβούσαν την ανηφόρα ακόμα και αν τα ακίνητα παρέμειναν «κλειστά». Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τρεις αγγελίες με διαμερίσματα 80-100 τ.μ., όλα 3ου ορόφου στην Πετρούπολη, ενεργές από τον Ιανουάριο, έχουν αναθεωρηθεί προς το ακριβότερο δύο ή τρεις φορές, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Η μέση τιμή ξεκίνησε από τα 820 ευρώ και μέσα σε λιγότερο από 70 ημέρες είχε ανέβει κατά σχεδόν 9,8% φτάνοντας τα 900 ευρώ.
Η ίδια πηγή αναφέρει πως από το τέλος του 2017, η άνοδος των ενοικίων όπως και των τιμών πώλησης είναι συνεχής. Στις περιοχές της Αττικής, με τη μεγαλύτερη ζήτηση για ενοίκιο, οι μεσίτες υπολογίζουν άνοδο 24,39% από το 2022 στο 2024, ενώ μέσα στο τελευταίο έτος μετρούν άνοδο 7,78%. Σε όλη τη χώρα, η αύξηση των ζητούμενων τιμών ενοικίασης από το 2018 έως και το 2023 κυμάνθηκε από 43,2% έως 52,1% για ακίνητα που αναζητούν οικογένειες.
Για το πρώτο τρίμηνο του 2024 δεν υπάρχουν ακόμα επίσημα στοιχεία, όμως η άνοδος των τιμών είναι εμφανής στις αγγελίες.