Ένας επαρκής κατώτατος μισθός είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τους εργαζόμενους. Ανατρέχοντας στα στοιχεία των στατιστικών υπηρεσιών, σε ονομαστικούς όρους, η Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη γνώρισε τις σημαντικότερες αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς μεταξύ 2015 και 2025. Η Ελλάδα έκανε βήματα μπροστά αλλά όχι αρκετά για να συγκλίνει με τις προηγμένες χώρες και παραμένει στη μέση της λίστας κάτω από την Κύπρο και την Κροατία και πάνω από την Μάλτα και την Εσθονία.
Τον Ιανουάριο του 2025, οι μικτοί μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί στην ΕΕ κυμαίνονταν από 551 ευρώ στη Βουλγαρία έως 2.638 ευρώ στο Λουξεμβούργο, σύμφωνα με τη Eurostat. Εάν συμπεριληφθούν οι υποψήφιες χώρες της ΕΕ ο χαμηλότερος κατώτατος μισθός πέφτει στα 182 ευρώ στην Ουκρανία, ακολουθούμενος από 285 ευρώ στη Μολδαβία.
Σε ονομαστικούς όρους, η Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη γνώρισε τις σημαντικότερες αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς μεταξύ 2015 και 2025
Στρέφοντας το βλέμμα στη χώρα μας, στην ολοκλήρωσή της βαίνει η διαδικασία καθορισμού του νέου κατώτατου μισθού καθώς τις επόμενες ημέρες αναμένεται να «κλειδώσει» το ποσοστό της αύξησης που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Απριλίου 2025. Στη χώρα μας οι ελάχιστες μηνιαίες αποδοχές πλήρους απασχόλησης είναι 968 ευρώ (προ φόρων και ασφαλιστικών εισφορών), υπολογιζόμενες όμως σε 12 και όχι 14 μήνες.
Τα πάνω και τα κάτω
Σε ονομαστικούς όρους ευρώ (εξαιρουμένων των διακυμάνσεων του τοπικού νομίσματος), η Ρουμανία κατέγραψε την υψηλότερη αύξηση κατώτατων μισθών μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Είδε το σύνολο να αυξάνεται κατά 273% από 218 ευρώ τον Ιανουάριο του 2015 σε 814 ευρώ τον Ιανουάριο του 2025. Εάν συμπεριληφθούν οι υποψήφιες χώρες, η Μολδαβία παρουσίασε τη σημαντικότερη αύξηση, με αύξηση 438%.
Στη Βουλγαρία, όπου οι μισθοί ήταν ιστορικά από τους χαμηλότερους στην ΕΕ, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε από 184 ευρώ σε 551 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 199% μεταξύ 2015 και 2025.
Η Γαλλία σημείωσε τη μικρότερη αύξηση, με τους κατώτατους μισθούς να αυξάνονται μόλις κατά 24%, από 1.458 ευρώ σε 1.802 ευρώ κατά την ίδια περίοδο. Στη Γερμανία, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 717 ευρώ, που μεταφράζεται σε αύξηση 50%. Στις Κάτω Χώρες, αυξήθηκε από 1.502 ευρώ σε 2.193 ευρώ, που αντανακλά αύξηση 46%.
Σύμφωνα με το Euronews Business, η Ανατολική και η Νοτιοανατολική Ευρώπη σημείωσαν την ταχύτερη αύξηση των μισθών, συμβάλλοντας στη μείωση του χάσματος με τη Δυτική Ευρώπη.
Οι χώρες της Βαλτικής σημείωσαν επίσης ισχυρή αύξηση, ενώ η Δυτική Ευρώπη είχε μικρότερες αυξήσεις, γεγονός που αντανακλά τις πιο σταθερές οικονομίες και τα ήδη υψηλά επίπεδα μισθών.
Ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης
Εξετάζοντας τον μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης των κατώτατων μισθών μεταξύ Ιανουαρίου 2015 και Ιανουαρίου 2025, βλέπουμε παρόμοιες τάσεις.
Η Ρουμανία κατέγραψε την υψηλότερη αύξηση μεταξύ των χωρών της ΕΕ με 14,1%, ενώ μεταξύ των υποψήφιων προς ένταξη χωρών της ΕΕ, η Μολδαβία σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση με 18,4%.
Η Γαλλία είχε τη χαμηλότερη αύξηση με μόλις 2,1%. Οι ρυθμοί ανάπτυξης παρέμειναν επίσης κάτω του 5% στην Ιρλανδία, τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και την Ελλάδα.
Με βάση την αγοραστική δύναμη
Το 2015, μεταξύ των 21 χωρών της ΕΕ, η διασπορά ή τυπική απόκλιση (SD) ήταν 527 και θα αυξηθεί σε 608 το 2025. Μια αυξανόμενη τυπική απόκλιση αντανακλά μεγαλύτερες ανισότητες, αλλά η αλλαγή είναι μέτρια, όχι σημαντική.
Ωστόσο, ο λόγος υψηλού/χαμηλού σημείωσε αξιοσημείωτη μείωση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Το 2015, ο υψηλότερος κατώτατος μισθός στην ΕΕ ήταν 10,4 φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο, αλλά μέχρι το 2025 η διαφορά αυτή είχε μειωθεί στο 4,8. Οι ραγδαίες αυξήσεις των μισθών στην Ανατολική Ευρώπη συνέβαλαν στην εξισορρόπηση των ανισοτήτων.
Από τον Ιανουάριο του 2025, οι κατώτατοι μισθοί προσαρμοσμένοι στα πρότυπα αγοραστικής δύναμης (PPS) κυμαίνονταν από 878 στην Εσθονία έως 1.992 στη Γερμανία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Η Αλβανία κατέγραψε το χαμηλότερο ποσοστό με 564 μεταξύ των υποψήφιων χωρών με διαθέσιμα στοιχεία.
Οι διαφορές στους κατώτατους μισθούς (PPS) μειώθηκαν μεταξύ 2015 και 2025. Μεταξύ των 21 χωρών της ΕΕ, η τυπική απόκλιση σημείωσε πολύ μικρή μείωση από 359 σε 356, πράγμα που σημαίνει μικρή μείωση των μισθολογικών ανισοτήτων.
Η μείωση ήταν εντονότερη στην αναλογία υψηλού/χαμηλού. Το 2015, ο υψηλότερος κατώτατος μισθός σε όρους PPS ήταν 4,1 φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο. Μέχρι το 2025, η διαφορά αυτή είχε μειωθεί σε 2,1, υποδηλώνοντας μια πιο ομοιόμορφη κατανομή των μισθών.
Μεταξύ των 26 χωρών, συμπεριλαμβανομένων τόσο των μελών της ΕΕ όσο και των υποψήφιων χωρών, η Ρουμανία σημείωσε τη σημαντικότερη βελτίωση ανεβαίνοντας από την 24η στη 10η θέση. Ομοίως, η Λιθουανία σημείωσε αξιοσημείωτη πρόοδο, ανεβαίνοντας από την 21η στη 12η θέση.
Η Μάλτα σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση, πέφτοντας εννέα θέσεις από την 8η στην 17η. Η Ελλάδα και η Εσθονία σημείωσαν επίσης πτώση, η καθεμία πέντε θέσεις στην κατάταξη.
