Η έλλειψη ύπνου μπορεί να σας κάνει να νιώθετε 5 έως 10 χρόνια μεγαλύτεροι από την πραγματική σας ηλικία, σύμφωνα με δύο νέες μελέτες.
«Ο ύπνος παίζει σημαντικό ρόλο στον τρόπο που αισθάνονται οι άνθρωποι την ηλικία τους», λέει η Leonie Balter, ερευνήτρια ύπνου στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης στη Σουηδία και επικεφαλής συγγραφέας δύο μελετών.
Τα προβλήματα υγείας και κινητικότητας μπορούν επίσης να συμβάλλουν στο να αισθάνεστε μεγαλύτεροι από την ηλικία σας. Σύμφωνα με τις μελέτες που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B, ο καλός ύπνος ήταν ο βασικός παράγοντας για το πώς αντιλαμβανόμαστε την ηλικία μας.
Γιατί νιώθετε μεγαλύτεροι απ’ ό,τι είστε
«Ο ανεπαρκής ύπνος προκαλεί αισθήματα υπνηλίας. Η υπνηλία είναι μια σημαντική ψυχολογική κατάσταση που μας κάνει να δίνουμε προτεραιότητα στον ύπνο και μειώνει τα επίπεδα ενέργειάς μας», δήλωσε η ειδικός.
Η έλλειψη ενέργειας και κινήτρων μπορεί σίγουρα να συμβάλλει στο να αισθάνεστε μεγαλύτεροι, ενώ περιορίζει την ικανότητά σας να παραμένετε σωματικά και κοινωνικά δραστήριοι, είπε η Balter.
Σύμφωνα με τον ερευνητή ύπνου Dr. Chang-Ho Yun, καθηγητή Νευρολογίας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σεούλ στο Seongnam της Νότιας Κορέας, ο οποίος δεν συμμετείχε στις μελέτες η ηλικία μπορεί να γίνει αντιληπτή σε πολλές διαστάσεις:
- χρονολογική,
- βιολογική και
- υποκειμενική
«Συνολικά, αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία του επαρκούς ύπνου για τη διατήρηση μιας νεανικής υποκειμενικής ηλικίας, που πιθανώς ωφελεί τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική υγεία», έγραψε ο Yun.
Το να αισθάνεστε νέοι είναι καλό, σύμφωνα με την επιστήμη. Έχει συσχετιστεί σε μελέτες με:
Μάλιστα, άτομα που αισθάνονται νεότερα από την ηλικία τους είναι πιο πιθανό να έχουν εγκεφάλους που είναι νεότεροι. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι ηλικιωμένοι που θεωρούσαν τον εαυτό τους νεότερο είχαν περισσότερη φαιά ουσία στον εγκέφαλό τους και χαμηλότερη εγκεφαλική ηλικία σε τεστ.
Μπορεί να φταίει ο τρόπος που κοιμάστε – Τι δείχνουν οι δύο μελέτες
Δύο μελέτες της Balter και των συνεργατών της εξερεύνησαν τη σχέση μεταξύ ύπνου και αίσθησης της ηλικίας. Στην πρώτη μελέτη, συμμετείχαν 429 άτομα ηλικίας 18-70 ετών, οι οποίοι ανέφεραν την ποιότητα του ύπνου τους τον προηγούμενο μήνα.
Οι συμμετέχοντες ένιωθαν μεγαλύτεροι από την πραγματική ηλικία τους όταν «έχαναν» ώρες από τον ύπνο τους.
«Οι αλλαγές στη διάθεση και η κόπωση συμβάλλουν επίσης στην αίσθηση του γήρατος», δήλωσε ο Yun. Αυτές οι αλλαγές είναι τυπικές εκδηλώσεις της στέρησης ύπνου και μπορούν να επιδεινώσουν τόσο την υπνηλία όσο και την αντίληψη της μεγαλύτερης ηλικίας.
Αντιθέτως, εάν ο ύπνος τους ήταν καλός όλο το μήνα, κατά μέσο όρο ένιωθαν σχεδόν 6 χρόνια νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία.
Η δεύτερη μελέτη ζήτησε από 186 από τους ίδιους συμμετέχοντες να κοιμηθούν σε εργαστήριο για δύο νύχτες, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα κοιμηθούν περισσότερο από 4 ώρες κάθε βράδυ.
Η αίσθηση γήρατος ήταν πολύ πιο έντονη όταν οι συμμετέχοντες βίωναν αυτόν τον βαθμό στέρησης ύπνου: Κατά μέσο όρο, ένιωθαν σχεδόν 4½ χρόνια μεγαλύτεροι από την πραγματική τους ηλικία.
Πόσο γρήγορα ανακάμπτει κανείς από τον κακό ύπνο;
«Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι άγνωστη. Αυτό που υποδηλώνουν τα δεδομένα μας είναι ότι η ανάκαμψη μπορεί να συμβεί αρκετά γρήγορα», δήλωσε η Balter. Και συνέχισε: «Οτιδήποτε μπορεί να μετριάσει την υπνηλία μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στην αίσθηση της ηλικίας. Ωστόσο, για πιο ουσιαστικά και διαρκή αποτελέσματα, ο επαρκής ύπνος είναι απαραίτητος».
Στη δεύτερη μελέτη μελετήθηκε η υπνηλία. Το φύλο δεν είχε σημασία, αλλά ο χρονότυπος ύπνου είχε. Δηλαδή φάνηκε ότι τα άτομα που προτιμούν να ξυπνούν νωρίς (τα οποία συχνά αναφέρονται ως “πρωινά πουλιά”) επηρεάστηκαν πιο έντονα.
Τα “πρωινά πουλιά” βαθμολόγησαν τον εαυτό τους κατά μέσο όρο 5 χρόνια μεγαλύτερα από τις “κουκουβάγιες” (άτομα που κοιμούνται αργά) και 4 χρόνια μεγαλύτερα από τους ενδιάμεσους τύπους, άτομα με βιολογικό ρολόι που δεν ταιριάζει σε κανένα από τα δύο άκρα.
Είναι κλειδί για να νιώθετε νεότεροι
Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζουν ότι ο ύπνος, ένα ζωτικό βιολογικό φαινόμενο, μπορεί να είναι το κλειδί για να νιώθετε νεότεροι, σύμφωνα με τη Balter και τους συνεργάτες της.
