Ο ύπνος και τα παιδιά είναι ένα δύσκολο θέμα από το οποίο δεν λείπουν οι απορίες των γονιών. Πόσο ύπνο χρειάζεται το παιδί μου; Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να κοιμηθεί πιο εύκολα; Γιατί το μωρό μου δεν παίρνει απλώς έναν υπνάκο;
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι τα παιδιά δεν συνειδητοποιούν πόσο τυχερά είναι που τους δίνεται χρόνος για ύπνο. Οι περισσότεροι ενήλικες θα ήθελαν να έχουν μια επιπλέον ώρα ύπνου. Αυτό που κάνει το θέμα του ύπνου των παιδιών δύσκολο είναι ότι οι ανάγκες αλλάζουν συνεχώς.
Έτσι οι ειδικοί εξηγούν πόσο ύπνο χρειάζονται τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους, τι συμβαίνει εάν κοιμούνται λίγο και γιατί χρειάζονται ύπνο, ίσως περισσότερο και από τους ενήλικες.
Γιατί τα παιδιά χρειάζονται ύπνο;
Όταν τα παιδιά δεν κοιμούνται αρκετά, η υγεία και η ευημερία τους μπορεί να αντιμετωπίσουν πρόβλημα. «Συνεχίζουμε να μαθαίνουμε περισσότερα για την επιστήμη και τη σημασία του ύπνου, αλλά είναι σαφές ότι ο ύπνος είναι ένα ουσιαστικό μέρος μιας υγιεινής ρουτίνας, ειδικά για τα παιδιά», λέει η Caroline Okorie, γιατρός με εξειδίκευση στην ιατρική ύπνου των παιδιών στο Stanford Children’s Health.
Πράγματι, ο επαρκής ύπνος είναι σημαντικός για να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά φτάνουν στα ορόσημα της ανάπτυξής τους. Σύμφωνα με έρευνα ο ύπνος είναι σημαντικός για τη διευκόλυνση της μάθησης, τη βελτίωση της προσοχής και την εδραίωση των αναμνήσεων στα παιδιά.
Από την άλλη πλευρά, η έλλειψη ύπνου μπορεί να κάνει τα παιδιά να δυσκολεύονται με τις βασικές δεξιότητες. Η έλλειψη ύπνου επηρεάζει τον συντονισμό των χεριών με τα μάτια, τις μικρές και μεγάλες κινητικές δεξιότητες, τη μνήμη, τη συγκέντρωση και τη συμπεριφορά, σύμφωνα με μελέτη.
Ο ύπνος επηρεάζει επίσης τη σωματική και ψυχική υγεία του παιδιού σας. «Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με βραδύτερο μεταβολισμό, υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης και ασθένειας και προβλήματα ανάπτυξης, καθώς και με δυσκολία στη ρύθμιση των συναισθημάτων και την διατήρηση της προσοχής», λέει η Rachel Mitchell, διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας My Sweet Sleeper, που παρέχει συμβουλές για την μητρότητα και τον ύπνο.
Και συνεχίζει: «Όταν τα παιδιά κοιμούνται επαρκώς, τείνουν να έχουν καλύτερη διάθεση, το σώμα τους είναι σε θέση να καταπολεμήσει καλύτερα τις μολύνσεις και η ικανότητά τους να μαθαίνουν και να θυμούνται βελτιώνεται».
Παρόλο που οι ανάγκες ύπνου θα αλλάξουν καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, οι λόγοι που είναι κρίσιμοι παραμένουν οι ίδιοι. «Ο ύπνος είναι πολύ σημαντικός σε όλες τις ηλικίες της παιδικής ηλικίας, καθώς ο ύπνος είναι σημαντικός για την ανάπτυξη, τη μάθηση, την ανάπτυξη και τη συνολική ποιότητα ζωής», αναφέρει η Caroline Okorie.
Πόσο ύπνο χρειάζονται τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους
Πόσο ύπνο χρειάζονται τα μωρά από 0-3 μηνών
Τα νεογέννητα περνούν τον περισσότερο χρόνο τους να κοιμούνται. Ωστόσο μπορεί να μην φαίνεται ακριβώς έτσι στους γονείς. «Οι κύκλοι ύπνου των νεογνών είναι σύντομοι, επομένως μπορεί να φαίνεται ότι μπαίνουν και βγαίνουν συνεχώς από τον ύπνο τους, κάτι που είναι αναπτυξιακά φυσιολογικό», σημειώνει η Rachel Mitchell.
«Σε αυτό το στάδιο, τα μωρά κοιμούνται πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στάδιο, καθώς προσαρμόζονται στον έξω κόσμο και χρειάζονται τον ύπνο τους για να υποστηρίξουν την ταχεία ανάπτυξή τους», εξηγεί η Rachel Mitchell.
Με δεδομένο ότι τα νεογέννητα συχνά αποκοιμούνται κατά τη διάρκεια ενός 24ώρου, δεν έχουν μία συγκεκριμένη ώρα για ύπνο. Εκτός από την ανάγκη ύπνου για να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη τους, ο επαρκής ύπνος μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό της φασαρίας στα νεογέννητα. «Τα μωρά μπορεί να είναι πιο ευερέθιστα, να δυσκολεύονται να συνέλθουν από αρνητικά ερεθίσματα ή να δυσκολεύονται να φάνε εάν δεν κοιμούνται αρκετά», σημειώνει η Caroline Okorie.
Πόσο ύπνο χρειάζονται τα μωρά από 4-12 μηνών
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου (AASM), τα μωρά μεταξύ 4 και 12 μηνών θα πρέπει να κοιμούνται για 12 έως 16 ώρες ανά 24ωρο. «Τα παιδιά μπορεί να αρχίσουν να εδραιώνουν τον ύπνο τους από όταν είναι βρέφη, έχοντας μεγαλύτερες περιόδους ύπνου τη νύχτα και δύο έως τρεις υπνάκους κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα σημάδια υπνηλίας περιλαμβάνουν τρίψιμο των ματιών και χασμουρητό», αναφέρει η γιατρός.
Εάν αποφασίσετε να αρχίσετε να φτιάχνετε την ρουτίνα ύπνου του παιδιού σε αυτή την φάση είναι καλό να ορίσετε μία ώρα που θα πηγαίνει για ύπνο το βράδυ.
Πόσο ύπνο χρειάζονται τα νήπια από 1-2 ετών
Για παιδιά 1 έως 2 ετών, η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου προτείνει 11 έως 14 ώρες ύπνου ανά 24ωρο, συμπεριλαμβανομένων των μεσημεριανών ύπνων. Με βάση το γεγονός ότι τα παιδιά είναι πολύ δραστήρια σε αυτές τις ηλικίες, είναι πιο πιθανό να κουραστούν υπερβολικά, λέει ο η Caroline Okorie. Και προσθέτει: «Αυτό μπορεί να εμφανιστεί ως υπερκινητικότητα, ευερεθιστότητα και αυξημένη συναισθηματικότητα. Μπορεί να φαίνονται πιο προσκολλημένα και απαιτούν αυξημένη προσοχή».
Πόσο ύπνο χρειάζονται τα παιδιά από 3-5 ετών
Οι συστάσεις της AASM μετατοπίζονται ελάχιστα κατά τη διάρκεια του σταδίου ηλικίας από 3 έως 5 ετών. Ο ύπνος που χρειάζονται σε αυτές τις ηλικίες τα παιδιά είναι από 10 έως 13 ώρες ύπνου ανά 24ωρο. Ο κύριος λόγος: Τα περισσότερα παιδιά έχουν μειώσει τον μεσημεριανό ύπνο τους στην ηλικία των 5 ετών, τονίζει η Rachel Mitchell.
Σε αυτές τις ηλικίες μπορείτε να μην καθορίσετε μία συγκεκριμένη ώρα που το παιδί θα πηγαίνει στο κρεβάτι. «Οι ώρες ύπνου πρέπει να βασίζονται σε δύο πράγματα: την ώρα που ξυπνάει το παιδί το πρωί και την ώρα που είναι ξύπνιο μεταξύ του τελευταίου ύπνου και της ώρας για ύπνο», λέει η σύμβουλος παιδικού ύπνου και διευθύνουσα σύμβουλος της Sleeptastic Solutions, Ronee Welch.
Πόσο ύπνο χρειάζονται τα παιδιά από 6-12 ετών
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας θα πρέπει να κοιμούνται από 9 έως 12 ώρες τη νύχτα, σύμφωνα με την AASM. Εάν χρειάζονται περισσότερο ύπνο τότε θα το παρατηρήσετε. «Τα παιδιά σχολικής ηλικίας μπορεί να δυσκολεύονται να ξυπνήσουν το πρωί για το σχολείο ή τις δραστηριότητες. Μπορεί να δυσκολεύονται να επικεντρωθούν και να συγκεντρωθούν στο σχολείο και να χρειάζονται πολλές ανακατευθύνσεις. Τα κουρασμένα παιδιά τείνουν να είναι πιο ευερέθιστα ή να ανταποκρίνονται πιο έντονα ακόμα και σε ήπια αρνητικά ερεθίσματα, όπως να τους λένε όχι», αναφέρει η Caroline Okorie.
Και σε αυτή τη φάση είναι καλύτερο να καθορίσετε τη σωστή ώρα που θα πηγαίνει για ύπνο με βάση την ημέρα του παιδιού σας. «Σκεφτείτε την ώρα που χρειάζεται το παιδί σας για να ξυπνήσει για το σχολείο ή άλλες δραστηριότητες και μετά μετρήστε αντίστροφα από εκεί. Η ώρα του ύπνου πρέπει να είναι αρκετά νωρίς ώστε να επιτρέπει στα παιδιά να κοιμούνται αρκετά πριν την επιθυμητή ώρα αφύπνισης», προτείνει η γιατρός.
Πόσο ύπνο χρειάζονται τα παιδιά από 13-18 ετών
Κατά τη διάρκεια των εφηβικών ετών, οι συστάσεις ύπνου της AASM ορίζουν από 8 έως 10 ώρες ύπνου τη νύχτα. «Πολλοί έφηβοι δεν κοιμούνται τον απαραίτητο ύπνο λόγω των δραστηριοτήτων, των αυξημένων κοινωνικών υποχρεώσεων και της τεχνολογίας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι εξακολουθούν να χρειάζονται επαρκή ύπνο για υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου», σημειώνει η Rachel Mitchell.
Εάν η υπερβολικά προγραμματισμένη ζωή τους ή η ενασχόληση με τα κινητά τηλέφωνα τους επηρεάζουν τον ύπνο τους, αυτό θα φανεί στη συμπεριφορά τους. «Για τα μεγαλύτερα παιδιά, όταν δεν κοιμούνται αρκετά, μπορεί να έχουν πρόβλημα να εστιάσουν, να επικοινωνήσουν και να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους, γεγονός που μπορεί να υποδηλώνει ότι δεν κοιμούνται αρκετά, τονίζει η Rachel Mitchell. Πολλές φορές ακόμη και οι εκρήξεις που μπορεί να έχουν μπορεί και να οφείλονται απλώς στην υπερβολική κούραση.
«Οι έφηβοι μπορεί να παρουσιάζουν αυξημένη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και μπορεί να δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν στις σχολικές εργασίες ή τις δραστηριότητες. Μπορεί επίσης να φαίνεται ότι χάνουν το ενδιαφέρον τους για προηγούμενες ευχάριστες δραστηριότητες και μπορεί να δείχνουν σημάδια αυξημένου άγχους ή χαμηλής διάθεσης», υπογραμμίζει η Caroline Okorie. Ο εγκέφαλος συνεχίζει να αναπτύσσεται και να ωριμάζει μέχρι τη δεκαετία των 20, επομένως είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι ο έφηβος σας κοιμάται αρκετά.
Μπορεί το παιδί μου να κοιμάται πολύ;
Αν και είναι πιο σπάνιο είναι πιθανό τα παιδιά να κοιμηθούν υπερβολικά. «Τα παιδιά που κοιμούνται πολύ μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα, όπως δυσκολία να αποκοιμηθούν τη νύχτα, να ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί και να ξυπνούν συχνά όλη τη νύχτα», εξηγεί η Rachel Mitchell.
Στις μικρές ηλικίες αυτό μπορεί να συμβεί όταν τα παιδιά κοιμούνται στον παιδικό σταθμό ή το νηπιαγωγείο και μετά διαταράσσεται ο νυχτερινός ύπνος τους.
