Με τον όρο άνοια περιγράφεται ένα σύνολο συμπτωμάτων που προκαλούνται από διαταραχές που επηρεάζουν τον εγκέφαλο. Ειδικοί υγείας προειδοποιούν για τρία σημάδια που μπορεί να εκδηλωθούν όταν ξυπνάτε το πρωί και υποδηλώνουν ότι διατρέχετε κίνδυνο για άνοια. Εάν βιώσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας.
Πώς η υπνική άπνοια συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για άνοια, σύμφωνα με μελέτη
Μια μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications το 2022, επιβεβαίωσε τη σύνδεση μεταξύ της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου και του αυξημένου κινδύνου εμφάνισης άνοιας. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Queensland στην Αυστραλία βρήκαν μια αιτιώδη σχέση μεταξύ των χαμηλών επιπέδων οξυγόνου στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του ύπνου και της νευροεκφυλιστικής νόσου.
Η συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια Elizabeth Coulson, εξήγησε: «Διαπιστώσαμε ότι η έλλειψη ύπνου από μόνη της σε ποντίκια προκάλεσε μόνο ήπια γνωστική εξασθένηση. Αναπτύξαμε όμως έναν νέο τρόπο για να προκαλέσουμε διαταραγμένη αναπνοή στον ύπνο και διαπιστώσαμε ότι τα ποντίκια εμφάνισαν επιδεινωμένα παθολογικά χαρακτηριστικά της νόσου Αλτσχάιμερ.
Αυτό απέδειξε ότι η υποξία – όταν ο εγκέφαλος στερείται οξυγόνου – προκάλεσε τον ίδιο επιλεκτικό εκφυλισμό των νευρώνων που πεθαίνουν χαρακτηριστικά στην άνοια». Ωστόσο, η μελέτη δεν επιβεβαίωσε πώς ο διαφορετικός βαθμός υποξίας επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους πρόκειται να ξεκινήσουν για να εξετάσουν τη συσχέτιση μεταξύ της στέρησης οξυγόνου και της γνωστικής έκπτωσης. Η καθηγήτρια Coulson είπε: «Υπολογίζεται ότι περίπου το 50% των ηλικιωμένων πάσχουν από αποφρακτική άπνοια ύπνου, όταν οι μύες του λαιμού τους καταρρέουν κατά διαστήματα και φράσσουν τους αεραγωγούς κατά τη διάρκεια του ύπνου, προκαλώντας τη διακοπή και την επανεκκίνηση της αναπνοής τους».
Τα 3 συμπτώματα της υπνικής άπνοιας κατά το πρωινό ξύπνημα – Μπορεί να προειδοποιούν για άνοια
Η υπνική άπνοια ύπνου είναι μια διαταραχή του ύπνου που προκαλεί διακοπές στην αναπνοή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν το συχνό ροχαλητό, το λαχάνιασμα και σιωπηλές παύσεις της αναπνοής που μπορεί να διαρκέσουν από μερικά δευτερόλεπτα έως και λεπτά. Ωστόσο, άλλα πιο εμφανή σημάδια μπορεί να εμφανιστούν όταν «ξυπνάτε».
Σύμφωνα με το WebMD, αυτά περιλαμβάνουν:
- Ξύπνημα με έντονο πονόλαιμο ή ξηρό λαιμό
- Πονοκέφαλοι το πρωί
- Ζαλάδα όταν ξυπνάτε
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS) ορίζει την άπνοια ύπνου ως μια κατάσταση όπου η αναπνοή σταματά και ξεκινά διακοπτόμενα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ενώ τα επεισόδια άπνοιας ύπνου είναι απίθανο να προκαλέσουν σοβαρό πρόβλημα, η μη θεραπεία της πάθησης μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά ζητήματα.
Η καθηγήτρια Coulson διευκρίνισε ότι δεν θα αναπτύξουν άνοια όλοι όσοι πάσχουν από αποφρακτική άπνοια ύπνου. «Μερικοί γιατροί που ειδικεύονται στην άνοια ανέφεραν ότι η μνήμη των ασθενών τους βελτιώθηκε αφού εντοπίστηκαν και αντιμετωπίστηκαν τα προβλήματα ύπνου τους», δήλωσε η ειδικός.
Πότε πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας
Η άπνοια ύπνου συνδέεται και με άλλα προβλήματα υγείας όπως:
- η υψηλή αρτηριακή πίεση,
- οι καρδιακές παθήσεις και
- το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η άπνοια ύπνου προκαλεί πτώση των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα καθώς το σώμα σταματά να αναπνέει, αυξάνοντας την πίεση μέσα στα αιμοφόρα αγγεία.
Το NHS αναφέρει ότι πρέπει να μιλήσετε στον γιατρό σας εάν έχετε οποιοδήποτε από τα κύρια συμπτώματα της υπνικής άπνοιας, όπως:
- Η αναπνοή σας σταματά και ξεκινά ενώ κοιμάστε
- Κάνετε λαχανιάσματα, ροχαλητό ή ήχους πνιγμού ενώ κοιμάστε
- Νιώθετε πάντα πολύ κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας
