«Καμπανάκι» για άλλη μια φορά από τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα για την ανάγκη βελτίωσης της παραγωγικότητας που προβάλει ως μονόδρομος όχι μόνο για την αύξηση αλλά ακόμα και για τη διατήρηση του βιοτικού επιπέδου της ελληνικής κοινωνίας και προς τούτο θεωρεί μεταξύ άλλων αναγκαία την ενίσχυση της καινοτομίας στην ελληνική οικονομία.
«Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η μέση παραγωγικότητα ανά εργατοώρα στην Ελλάδα είναι μόλις στο 56,2% του ευρωπαϊκού μέσου όρου (μονάδες αγοραστικής δύναμης)», είπε ο Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας στην ημερίδα «Καινοτομία και Ανταγωνιστικότητα» που διοργάνωσε η Τράπεζα της Ελλάδας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Στουρνάρας: Διαχρονική υστέρηση παραγωγικότητας
Εξήγησε ότι το φαινόμενο αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό απότοκο της κρίσης, στη διάρκεια της οποίας δημιουργήθηκε μεγάλο επενδυτικό κενό, ενώ η οικονομία μας έχασε πολύτιμο εργατικό δυναμικό παραγωγικής ηλικίας. «Ωστόσο, ακόμα και πριν από την κρίση, η παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας υπολειπόταν σημαντικά του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η διαχρονική αυτή υστέρηση είναι αποτέλεσμα μιας πλειάδας παραγόντων, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το σχετικά χαμηλό επίπεδο δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού (παρά το ικανοποιητικό επίπεδο εκπαίδευσης), τη χαμηλή αντιστοιχία δεξιοτήτων των υπαλλήλων με τις απαιτήσεις της εργασίας τους και τις ανεπαρκείς επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων σε διοικητικές πρακτικές».
«Από την άλλη πλευρά, η υστέρηση της παραγωγικότητάς στην Ελλάδα σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι επίσης σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της διάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας. Και αυτό διότι η ελληνική οικονομία έχει μεγάλη εξάρτηση από τομείς με εγγενώς χαμηλή παραγωγικότητα. Εν ολίγοις, αφενός οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν χαμηλή παραγωγικότητα ανεξαρτήτως κλάδου, αφετέρου η ελληνική οικονομία είναι εστιασμένη σε κλάδους που εκ φύσεως δεν είναι ιδιαίτερα παραγωγικοί», συμπλήρωσε.
Ο ρόλος των εξαγωγών
Η έμφαση σε χαμηλής παραγωγικότητας και προστιθέμενης αξίας δραστηριότητες δεν είναι κάτι νέο. Πρόσφατη έρευνα οικονομολόγων της Τράπεζας της Ελλάδος σε συνεργασία με το Ελληνικό Παρατηρητήριο του LSE έδειξε ότι, θεωρώντας ως βάση για τους σχετικούς υπολογισμούς το τεχνολογικό επίπεδο των ελληνικών εξαγωγών το 2008, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα προβλεπόταν να ήταν χαμηλή σε σχέση με την Ευρώπη. «Άρα, ακόμα και αν δεν είχε μεσολαβήσει η κρίση χρέους, η ελληνική οικονομία θα υστερούσε και πάλι σημαντικά σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αν η δομή των εξαγωγών παρέμενε ίδια με αυτή του 2008», εξήγησε ο κ.Στουρνάρας και συμπλήρωσε: «Εντούτοις, η σύγκριση με τις τάσεις στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει υπέρ της Ελλάδος. Οι ελληνικές εξαγωγές ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουν διπλασιαστεί από την περίοδο της κρίσης μέχρι σήμερα με αλλαγές και στη δομή τους, ενώ και οι επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί πολύ ταχύτερα από τις επενδύσεις στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή τους στην αύξηση του ΑΕΠ να είναι επίσης σημαντικά μεγαλύτερη».
Η χρηματοδότηση των εταιρειών έντασης γνώσης
Στο μεταξύ ο Γιάννης Στουρνάρας αναφερόμενος στις εταιρείες έντασης γνώσης, ανέφερε πως η ιδιωτική χρηματοδότηση, δηλαδή αυτή που δεν προέρχεται από τραπεζικό δανεισμό αλλά από εξειδικευμένα κεφάλαια συμμετοχών, είναι κρίσιμης σημασίας για τέτοιες δραστηριότητες, λόγω της άυλης φύσης του κεφαλαίου των εταιρειών έντασης γνώσης. Επιπρόσθετα, οι εταιρείες έντασης γνώσης ασχολούνται κατά κανόνα με πολύπλοκες και εξειδικευμένες δραστηριότητες, τις οποίες είναι αδύνατον να γνωρίζουν τα τραπεζικά στελέχη που αναλαμβάνουν την αξιολόγηση των αιτήσεων για εταιρική δανειοδότηση.
«Χρειάζεται κατά συνέπεια», είπε, «μια διαφορετικού τύπου χρηματοδοτική λύση για τις επιχειρήσεις έντασης γνώσης, την οποία προσφέρουν τα ιδιωτικά κεφάλαια συμμετοχών (Venture Capital, Private Equity κ.λπ.). Η ύπαρξη ενός ώριμου τέτοιου οικοσυστήματος είναι κρίσιμη για την εξασφάλιση πόρων για τις ανάγκες των εταιρειών έντασης γνώσης, είτε στα αρχικά τους βήματα είτε στην προσπάθειά τους να μεγαλώσουν».
Τέλος, ο Διοικητής της ΤτΕ εκτίμησε ότι «ενδεχόμενη εξαγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών από τον όμιλο Euronext αναμένεται να οδηγήσει σε βάθυνση της αγοράς και να αυξήσει την πρόσβαση των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδιαιτέρως των νεοφυών, σε κεφάλαια διεθνών επενδυτών».
Χρειαζόμαστε έναν πραγματικά ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης της καινοτομίας
«Η Ελλάδα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρώπης, και αν και σήμερα που μιλάμε η Ευρώπη είναι πλούσια σε ταλέντο, ιδέες, και τεχνολογικό δυναμισμό…είναι φτωχή σε επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και ταχύτητας», είπε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ Ιωάννης Τσακίρης σημειώνοντας πως «έχουμε νεοφυείς επιχειρήσεις που ξεκινούν με καινοτόμες ιδέες αλλά δεν μπορούν να εξελιχθούν σε διεθνείς πρωταγωνιστές, γιατί λείπει η επαρκής χρηματοδότηση στα στάδια της ανάπτυξης και της εξόδου στην αγορά».
Αυτός είναι ο λόγος που πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας καταλήγουν να εξαγοράζονται ή να μετακινούνται εκτός ΕΕ, εξήγησε ο κ. Τσακίρης λέγοντας χαρακτηριστικά: «Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να σταματήσει. Χρειαζόμαστε έναν πραγματικά ευρωπαϊκό μηχανισμό, στήριξης της καινοτομίας με επενδύσεις, όχι απλώς με ευχολόγια».
«Στόχος μας είναι να κινητοποιήσουμε 250 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις για καινοτομία και τεχνολογική κυριαρχία στην Ευρώπη από το 2025 έως το 2027. Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τις εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και τον ιδιωτικό τομέα, θα προσφέρουμε πάνω από 70 δισ. ευρώ άμεσης χρηματοδότησης, με ένα ευρύ φάσμα χρηματοδοτικών εργαλείων», γνωστοποίησε, ενώ σε ότι αφορά στην Ελλάδα είπε μεταξύ άλλων ότι «έχουμε ένα ώριμο οικοσύστημα, έχουμε εταιρείες που εξάγουν τεχνολογία».
Σημείωσε ότι η ΕΤΕπ είναι πολλά περισσότερα από μια Τράπεζα, είναι ο βασικός μοχλός επενδύσεων της ΕΕ, ο πιο αξιόπιστος θεσμός για τη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων προς στρατηγικούς σκοπούς και ανάφερε ότι μόνο το 2025 «αναμένεται να φτάσουμε: τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ σε νέες χρηματοδοτήσεις, τα 11 δισεκατομμύρια για ενεργειακά δίκτυα, και τριπλασιασμό των επενδύσεων μας στον τομέα της άμυνας. Και όλα αυτά με υψηλή αποδοτικότητα: με μόλις 22 δισ. ευρώ καταβεβλημένου κεφαλαίου, έχουμε κινητοποιήσει πάνω από 5 τρισεκατομμύρια ευρώ επενδύσεων στην ιστορία μας».
