Για πρώτη φορά μετά από επτά χρόνια, οι ΗΠΑ μπαίνουν και επίσημα σε shutdown. Πώς επηρεάζει τις ζωές των Αμερικανών…
Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπήκαν και επισήμως σε καθεστώς παύσης λειτουργίας της κυβέρνησης, το λεγόμενο shutdown, για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν επτά χρόνια, καθώς οι Δημοκρατικοί στο Κογκρέσο αρνήθηκαν να στηρίξουν το χρηματοδοτικό πακέτο των Ρεπουμπλικανών, εάν δεν εξασφάλιζαν μια σειρά από απαιτήσεις τους, με επίκεντρο την υγεία.
Τον περασμένο μήνα, οι Ρεπουμπλικάνοι στη Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκριναν ένα νομοσχέδιο που θα χρηματοδοτούσε την κυβέρνηση έως τις 21 Νοεμβρίου, ωστόσο απαιτείται η στήριξη κάποιων Δημοκρατικών για να ξεπεράσει το όριο των 60 ψήφων που απαιτούνται για να προχωρήσει στη Γερουσία.
Το νομοσχέδιο δεν κατάφερε να εξασφαλίσει αυτή τη στήριξη στις ψηφοφορίες που πραγματοποιήθηκαν αργά το βράδυ της Τρίτης, ενώ οι Ρεπουμπλικανοί μπλόκαραν επίσης μια πρόταση των Δημοκρατικών να συνεχιστεί η χρηματοδότηση μέχρι τον Οκτώβριο, μαζί με μια σειρά πολιτικών αλλαγών.
Πρόκειται για την πρώτη διακοπή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης από εκείνη των 35 ημερών που διήρκεσε από τα τέλη του 2018 έως τις αρχές του 2019, κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρικής θητείας του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Τραμπ απάντησε σε βίντεο της ευρωπαϊκής ομάδας Ryder Cup, η οποία κατέκτησε το τουρνουά του 2025 που διεξήχθη το περασμένο Σαββατοκύριακο. Στο βίντεο, τα μέλη της ομάδας ρωτούν: «Μας βλέπεις, Ντόναλντ Τραμπ;» κρατώντας το τρόπαιο. Στην ανάρτησή του ο Τραμπ έγραψε: «Ναι, σας βλέπω. Συγχαρητήρια!»
Λίγο μετά την αποτυχία των ψηφοφοριών, ο Ρας Βοτ, διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου, έδωσε στη δημοσιότητα επιστολή με την οποία κατηγορεί τις «παράφρονες πολιτικές απαιτήσεις των Δημοκρατικών» για το κλείσιμο. «Δεν είναι σαφές πόσο καιρό οι Δημοκρατικοί θα διατηρήσουν αυτήν την αδιέξοδη στάση, γεγονός που καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη της διάρκειας του shutdown», έγραψε ο Βοτ στην επιστολή, η οποία απευθυνόταν στους επικεφαλής των ομοσπονδιακών υπηρεσιών και οργανισμών.
Τι είναι το “government shutdown” στις ΗΠΑ;
Στις ΗΠΑ το ομοσπονδιακό οικονομικό έτος λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου.
Αν μέχρι τότε το Κογκρέσο δεν ψηφίσει νέο προϋπολογισμό ή μια προσωρινή παράταση χρηματοδότησης (continuing resolution), «παγώνουν» οι πιστώσεις και ξεκινά μερική αναστολή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Οι «μη κρίσιμες» υπηρεσίες σταματούν, πολλοί υπάλληλοι τίθενται σε αναγκαστική άδεια άνευ αποδοχών, ενώ οι «καίριες» λειτουργίες (ασφάλεια, στρατός, υγεία έκτακτης ανάγκης) συνεχίζονται. Όσο διαρκεί το shutdown, καθυστερούν πληρωμές/εξυπηρέτηση και προγράμματα χωρίς εναλλακτική χρηματοδότηση κινδυνεύουν με περικοπές ή κατάργηση.
Το ιδιαίτερο όμως είναι η απειλή για μόνιμες περικοπές προσωπικού που προωθεί η πλευρά Τραμπ, καθώς μιλά για μόνιμη κατάργηση θέσεων σε προγράμματα χωρίς εναλλακτική χρηματοδότηση, κάτι που δεν είναι η συνήθης πρακτική σε shutdowns.
Οι επιπτώσεις του shutdown
Καθώς η κυβέρνηση κλείνει, οι ΗΠΑ μπαίνουν σε έναν νέο κύκλο αβεβαιότητας. Πολλά γραφεία θα κατεβάσουν ρολά – ενδεχομένως και οριστικά – ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ υπόσχεται να «κάνει πράγματα μη αναστρέψιμα, επιζήμια» ως πράξη εκδίκησης.
Ο Λευκός Οίκος απάντησε στην απειλή του shutdown ανακοινώνοντας σχέδια για μαζικές απολύσεις ομοσπονδιακών υπαλλήλων σε περίπτωση που λήξει η χρηματοδότηση. «Όταν το κλείνεις, πρέπει να κάνεις απολύσεις, οπότε θα απολύσουμε πολύ κόσμο», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ νωρίτερα την Τρίτη, προσθέτοντας: «Θα είναι Δημοκρατικοί».
Οι οικονομικές συνέπειες αναμένεται να εξαπλωθούν σε ολόκληρη τη χώρα, σε μια αντιπαράθεση που μπορεί να κρατήσει καιρό, χωρίς ξεκάθαρη διέξοδο από το αδιέξοδο.
Οι υπηρεσίες προειδοποίησαν ότι το 15ο shutdown από το 1981 θα σταματήσει τη δημοσίευση της πολυαναμενόμενης έκθεσης για την απασχόληση του Σεπτεμβρίου, θα επιβραδύνει τα αεροπορικά ταξίδια, θα αναστείλει επιστημονικές έρευνες, θα στερήσει την αμοιβή από τα αμερικανικά στρατεύματα και θα οδηγήσει σε αναγκαστική άδεια 750.000 υπαλλήλους, με κόστος 400 εκατ. δολάρια ημερησίως.
Σε επιστολή που εξέδωσε ο διευθυντής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου λίγο πριν από το shutdown έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις πιθανές οικονομικές συνέπειες.
Στην επιστολή του Φίλιπ Σουάγκελ, το γραφείο εκτίμησε ότι 750.000 ομοσπονδιακοί υπάλληλοι θα μπορούσαν να τεθούν καθημερινά σε αναγκαστική άδεια χωρίς αποδοχές, με συνολικό ημερήσιο κόστος περίπου 400 εκατ. δολάρια.
Προστίθεται ότι αυτός ο εκτιμώμενος αριθμός υπαλλήλων μπορεί να διαφέρει καθημερινά, καθώς ορισμένες υπηρεσίες ενδέχεται να θέτουν σε διαθεσιμότητα περισσότερους υπαλλήλους όσο παρατείνεται το shutdown, ενώ άλλες μπορεί να επαναφέρουν κάποιους που είχαν τεθεί αρχικά σε αναγκαστική άδεια.
Τα μέλη του Κογκρέσου θα εξακολουθήσουν να πληρώνονται, καθώς η αμοιβή τους προβλέπεται από το αμερικανικό Σύνταγμα, σημειώνεται στην επιστολή.
Όσον αφορά τον στρατό, τα στελέχη του είναι υποχρεωμένα να εργάζονται κατά τη διάρκεια του shutdown, αλλά δεν θα πληρώνονται μέχρι την ολοκλήρωσή του.
«Οι επιπτώσεις ενός κυβερνητικού shutdown στη δραστηριότητα των επιχειρήσεων είναι αβέβαιες και το μέγεθός τους θα εξαρτηθεί από τη διάρκειά του και από τις αποφάσεις που θα λάβει η κυβέρνηση», προστίθεται στην επιστολή.
Οι Δημοκρατικοί κατηγορούν τον Τραμπ για το shutdown
Οι ηγέτες των Δημοκρατικών, Χακίμ Τζέφρις και Τσακ Σούμερ, επέρριψαν την ευθύνη στον Ντόναλντ Τραμπ και τους Ρεπουμπλικάνους για το shutdown της κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι «δεν θέλουν να προστατεύσουν την υγειονομική περίθαλψη του αμερικανικού λαού».
«Μετά από μήνες που έκαναν τη ζωή πιο δύσκολη και πιο ακριβή, ο Ντόναλντ Τραμπ και οι Ρεπουμπλικάνοι έκλεισαν τώρα την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, επειδή δεν θέλουν να προστατεύσουν την υγειονομική περίθαλψη του αμερικανικού λαού», ανέφεραν οι Τζέφρις και Σούμερ σε κοινή δήλωσή τους.
«Οι Δημοκρατικοί παραμένουν έτοιμοι να βρουν μια διακομματική λύση για την επαναλειτουργία της κυβέρνησης, με τρόπο που θα μειώσει το κόστος και θα αντιμετωπίσει την κρίση στην υγειονομική περίθαλψη που δημιούργησαν οι Ρεπουμπλικανοί. Όμως χρειαζόμαστε έναν αξιόπιστο συνομιλητή.
Τις τελευταίες ημέρες, η συμπεριφορά του προέδρου Τραμπ έχει γίνει πιο αλλοπρόσαλλη και ανεξέλεγκτη. Αντί να διαπραγματευτεί με καλή πίστη μια διακομματική συμφωνία, αναρτά εμμονικά παρανοϊκά deepfake βίντεο.
Η χώρα έχει απεγνωσμένα ανάγκη από μια παρέμβαση για να βγει από ένα ακόμη shutdown του Τραμπ.»
Οι Ρεπουμπλικάνοι κατηγορούν τους “ακροαριστερούς” – Νέος γύρος ψηφοφορίας
«Ακροαριστερές ομάδες συμφερόντων και ακροαριστεροί Δημοκρατικοί βουλευτές ήθελαν να συγκρουστούν με τον πρόεδρο, και έτσι οι Δημοκρατικοί στη Γερουσία θυσίασαν τον αμερικανικό λαό στα κομματικά τους συμφέροντα»
, δήλωσε ο ηγέτης της πλειοψηφίας στη Γερουσία, Τζον Θιούν.
Οι Ρεπουμπλικάνοι στη Γερουσία έχουν προγραμματίσει έναν ακόμη γύρο ψηφοφοριών για τα δύο νομοσχέδια χρηματοδότησης το πρωί της Τετάρτης, με δηλωμένο στόχο να δώσουν στους Δημοκρατικούς την «ευκαιρία» να αλλάξουν γνώμη.