Εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια, ένας παραποιημένος χάρτης του ρωσικού μετώπου στην Ουκρανία και ανώνυμοι traders που διαμαρτύρονται. Αυτή είναι ουσιαστικά η ουσία ενός σκανδάλου που συγκλονίζει τον μικρό κόσμο της Polymarket, μιας διαδικτυακής ιστοσελίδας στοιχημάτων σε κρυπτονομίσματα.
Το CheckNews της γαλλικής εφημερίδας La Liberation εξετάζει αυτή τη διαμάχη που αφορά αμφίβολα στοιχήματα σε έναν θανατηφόρο πόλεμο και ένα μέχρι πρότινος πολύ σεβαστό αμερικανικό think tank.
Το Polymarket είναι μια πλατφόρμα που δημιουργήθηκε το 2020 και επιτρέπει στους χρήστες να στοιχηματίζουν σε κάθε είδους γεγονότα του πραγματικού κόσμου. Αυτά περιλαμβάνουν φυσικά αθλητικά αποτελέσματα, αλλά και εκλογές (προς το παρόν, το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στη Χιλή ), καθώς και τον αριθμό των tweets του Έλον Μασκ, την δημοσιοποίηση των αρχείων Έπσταϊν ή το Πρόσωπο της Χρονιάς του περιοδικού Time . Η αρχή πίσω από το Polymarket είναι απλή: η τιμή των μετοχών που μπορούν να διαπραγματευτούν οι χρήστες υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύει την πιθανότητα να συμβεί το γεγονός.
Τον Νοέμβριο του 2024, ένας Γάλλος trader κέρδισε 134 εκατομμύρια ευρώ αφού στοιχημάτισε στη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ. Θεωρητικά, αυτή η πλατφόρμα έχει απαγορευτεί στην Γαλλία από τον Νοέμβριο του 2024, καθώς και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ταϊβάν, τη Σιγκαπούρη και άλλες χώρες. Ωστόσο, στην πράξη, ένα VPN και ένα ανώνυμο πορτοφόλι κρυπτονομισμάτων αρκούν για να παρακαμφθούν οι περιορισμοί.
Εδώ και αρκετούς μήνες, η Polymarket προσφέρει ακόμη πιο εκπληκτικά στοιχήματα. Όπως «Θα επέμβουν στρατιωτικά οι Ηνωμένες Πολιτείες στη Βενεζουέλα;» ή «Θα βομβαρδίσει το Ισραήλ τον Λίβανο;» Αλλά και: «Θα καταλάβει η Ρωσία ολόκληρη την ουκρανική πόλη Ποκρόφσκ;» – ένα από αυτά τα μακάβρια στοιχήματα που βρίσκεται στο επίκεντρο των κατηγοριών για απάτη.
Εκατομμύρια δολάρια στοιχηματίζουν στην κατάληψη του Μίρνοχραντ
Από τις 31 Οκτωβρίου, η Polymarket επέτρεπε στους χρήστες της να στοιχηματίζουν στην εξέλιξη του ρωσικού μετώπου στο Μίρνοχραντ, μια μικρή ουκρανική πόλη στα ανατολικά της χώρας, κοντά στο Ποκρόφσκ , η οποία έπεφτε στα χέρια Ρώσων στρατιωτών. «Θα καταλάβει η Ρωσία το Μίρνοχραντ πριν από τις 15 Νοεμβρίου;», ήταν ο τίτλος του εν λόγω στοιχήματος. Οι traders στον ουκρανικό πόλεμο είχαν προθεσμία μέχρι την μοιραία ημερομηνία για να αγοράσουν στοιχήματα «ναι» ή «όχι», με την αξία κάθε απάντησης να ποικίλλει ανάλογα με το ποσό που ποντάρεται.
Η διαιτησία, της οποίας οι κανόνες ήταν σαφείς και δημόσιοι, επρόκειτο να βασιστεί σε χάρτες από το Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου (ISW). Αυτό το κορυφαίο αμερικανικό think tank χαρτογραφεί πολυάριθμες συγκρούσεις, χρησιμοποιώντας κυρίως πληροφορίες ανοιχτού κώδικα, και παρακολουθεί στενά τον πόλεμο στην Ουκρανία από τη ρωσική επέμβαση τον Φεβρουάριο του 2022.
Εν ολίγοις, το Μίρνοχραντ θα θεωρείται ρωσικό έδαφος από την Polymarket εάν εμφανίζεται με μπλε χρώμα στον διαδραστικό χάρτη ISW έως τις 11:59 μ.μ. ώρα Ουάσινγκτον, στις 15 Νοεμβρίου. Οι κανόνες στοιχημάτων ορίζουν ακόμη και, και αυτό θα είναι σημαντικό, ότι η πόλη θα θεωρείται καταληφθείσα εάν κερδηθεί η διασταύρωση των οδών Πουχάτσοβα και Σομπόρνα.
Τα στοιχήματα υπέρ του «όχι» είχαν κερδίσει με ποσοστό άνω του 95% από τις 10 Νοεμβρίου. Μέχρι το βράδυ της 15ης, το «ναι» είχε μειωθεί σε μόλις 0,3% των στοιχημάτων. Αλλά λίγες ώρες πριν από το κλείσιμο, συνέβη μια θεαματική ανατροπή: το «ναι» επανήλθε, ξεπερνώντας το 99% στο κλείσιμο. Τι θα μπορούσε να είχε συμβεί και να αλλάξει τόσο γρήγορα γνώμη στους traders της Polymarket σχετικά με την κατάλειψη του Μίρνοχραντ;
Μια «μη εξουσιοδοτημένη έκδοση» του χάρτη
Την επόμενη μέρα, εμφανίστηκαν οι πρώτες κατηγορίες. «Έχει γίνει σκόπιμη παραποίηση στον χάρτη του ISW», ειδοποίησε ο χρήστης του διαδικτύου @tsybka, λάτρης του Polymarket, στο X. «Φαίνεται ότι οι συντάκτες του ISW έχουν καταχραστεί την εξουσία τους».
Όταν επικοινώνησε το CheckNews της Liberation, αυτός ο trader, ο οποίος αρνήθηκε να αποκαλύψει την ταυτότητά του, εξήγησε ότι αποθηκεύει αυτόματα όλες τις τροποποιήσεις στον χάρτη του αμερικανικού ινστιτούτου. Αυτό του επέτρεψε να παρατηρήσει την υποτιθέμενη απάτη: κατά τις τελευταίες ώρες της συναλλαγής, ο χάρτης του ISW εμφάνιζε μια ρωσική προέλαση που δεν πραγματοποιήθηκε. Σύμφωνα με τον @tsybka, πέντε ώρες πριν από το θεωρητικό κλείσιμο της συναλλαγής, ο χάρτης του ISW εμφάνιζε με μπλε χρώμα μια υποτιθέμενη προέλαση Ρώσων στρατιωτών 2,5 χλμ. δυτικά, κατά μήκος της οδού Puhachova… μέχρι τη διασταύρωση με την οδό Soborna.
Στις 10:30 μ.μ., ένας συμμετέχων στην Polymarket πρότεινε το κλείσιμο του στοιχήματος με «ναι». Ως συνήθως, το αίτημα στάλθηκε στην UMA, μια αποκεντρωμένη πλατφόρμα επαλήθευσης που είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο του αποτελέσματος σε σχέση με τους κανόνες που έχουν οριστεί για το στοίχημα Polymarket. Δεδομένου ότι το Myrnohrad εμφανιζόταν με μπλε χρώμα στον χάρτη ISW, το «ναι» επικυρώθηκε και η δίωρη περίοδος αμφισβήτησης έληξε χωρίς κανείς να παραπονεθεί. Στις 12:33 π.μ., το «ναι» επιβεβαιώθηκε. Και στις 12:57 π.μ., σύμφωνα με τον @tsybka, η ρωσική προέλαση αφαιρέθηκε από τον χάρτη ISW. Αυτό συνέβη, όμως, μετά την κατανομή των κερδών.
Όταν επικοινώνησε μαζί τους, το αμερικανικό ινστιτούτο αρνήθηκε να επιβεβαιώσει τις ώρες κατά τις οποίες έγιναν οι αλλαγές στους χάρτες του. Την επόμενη μέρα, κι άλλοι χρήστες του διαδικτύου έκαναν παρόμοιες παρατηρήσεις. Τα μηνύματά τους που κατηγορούσαν το ISW προβλήθηκαν και κοινοποιήθηκαν χιλιάδες φορές, ωθώντας το αμερικανικό think tank να αντιδράσει.
Στις 17 Νοεμβρίου, δημοσίευσε μια δήλωση, στην οποία αναγνώριζε «μια μη εξουσιοδοτημένη και μη εγκεκριμένη επεξεργασία του διαδραστικού χάρτη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τη νύχτα της 15ης προς 16η Νοεμβρίου». Το ISW ζήτησε συγγνώμη για αυτή την τροποποίηση, που παραβίαζε πλήρως τη μεθοδολογία του, η οποία συνήθως τηρείται από πολλούς παράγοντες που παρακολουθούν τη σύγκρουση.
Όταν επικοινώνησε μαζί του η γαλλική εφημερίδα για να ρωτήσει εάν ο δράστης αυτών των τροποποιήσεων και τα κίνητρά τους είχαν ταυτοποιηθεί, το ISW αρνήθηκε να σχολιάσει. Δήλωσε μόνο ότι είχε «πληροφορηθεί πως οργανισμοί και άτομα ενθάρρυναν τον στοιχηματισμό για την έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία και πως οι κάρτες ISW χρησιμοποιούνταν για την διευθέτηση αυτών των στοιχημάτων. Το ISW αποδοκιμάζει έντονα αυτές τις δραστηριότητες και αντιτίθεται σθεναρά στη χρήση των καρτών του για τέτοιους σκοπούς, για τους οποίους δεν δίνει σε καμία περίπτωση τη συγκατάθεσή του».
Πόσα θα μπορούσε να έχει βάλει στην τσέπη ο δράστης αυτής της ύποπτης απάτης; Είναι δύσκολο να πούμε με σιγουριά, σχολιάζει χαρακτηριστικά η Liberation. Τα στοιχήματα για την κατάλειψη του Μίρνοχραντ (που καλύπτουν την κατάσταση στις 15 Νοεμβρίου, αλλά και μεταγενέστερες ημερομηνίες) ανήλθαν συνολικά σε σχεδόν 850.000 δολάρια, σύμφωνα με τη σελίδα της Polymarket. Αλλά η αγορά και η πώληση είναι γενικά ανώνυμη και ένας μόνο trader μπορεί να διανείμει διαφορετικές συναλλαγές κρυπτονομισμάτων σε πολλούς λογαριασμούς.
«Αυτό είναι μέρος του παιχνιδιού»
Εντός της κοινότητας Polymarket, διακυβεύεται η αξιοπιστία του ISW. Εάν η πλατφόρμα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τους χάρτες του αμερικανικού ινστιτούτου ως τον μοναδικό κριτή, «όλοι οι traders θα εγκαταλείψουν τις πολεμικές αγορές», θρηνεί ο @0xInternetChild. Απορρίπτει τις κατηγορίες περί ανηθικότητας που εκτοξεύονται εναντίον αυτού του είδους στοιχημάτων. «Υπάρχουν πολλοί στρατιώτες που στοιχηματίζουν οι ίδιοι σε αυτό, δεν βλέπω το πρόβλημα», απάντησε αυτός ο Γάλλος που ζει στην Ρωσία στο CheckNews.
Ο @tsybka συμμερίζεται αυτή την άποψη, δηλώνοντας ότι «τα στοιχήματα των traders δεν θα αλλάξουν τίποτα στον πόλεμο. Δεν πρόκειται να σταματήσουν να σκοτώνονται μεταξύ τους». Θεωρεί μάλιστα αυτές τις αγορές μια σχετική πυξίδα και «σημαντικές από την άποψη της αξιοπιστίας των πληροφοριών», καθώς οι συμμετέχοντες διακινδυνεύουν τα δικά τους χρήματα. «Η αλήθεια είναι λιγότερο διαστρεβλωμένη από ό,τι λέγεται στην τηλεόραση», πιστεύει ο επενδυτής κρυπτονομισμάτων.
Το γεγονός παραμένει ότι αυτός ο τύπος πλατφόρμας αποτελεί δυνητικά ένα «κόσκινο» για συναλλαγές εμπιστευτικών πληροφοριών ή απάτες: κάποιος με προνομιακή πρόσβαση σε ορισμένες πληροφορίες που σχετίζονται με ένα στοίχημα, για παράδειγμα ένας στρατιώτης, μπορεί να στοιχηματίσει (ανώνυμα) σε μια επιλογή πριν από άλλους, ελπίζοντας να μεταπωλήσει τις μετοχές του και να αποκομίσει κέρδος. «Είναι μέρος του παιχνιδιού», λέει ο @0xininternetchild.
Τον Οκτώβριο, προέκυψαν υποψίες για συναλλαγές εμπιστευτικών πληροφοριών (inside trading) στην Polymarket κατά την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης στη Βενεζουελάνα Μαρία Κορίνα Ματσάδο, πολιτικό και ακτιβίστρια, η οποία είναι επί του παρόντος ηγέτιδα της αντιπολίτευσης, όπως ανέφερε η εφημερίδα The Guardian. Παραδόξως, οι traders είχαν τοποθετήσει στοιχήματα σε αυτήν λίγο πριν από την ανακοίνωση της νίκης της, παρόλο που δεν είχαν ακόμη δημοσιοποιηθεί δημόσιες πληροφορίες.
Ένας χρήστης του διαδικτύου, ο @FhantomBets , ισχυρίστηκε αργότερα ότι είχε ανταλλάξει μηνύματα με έναν από τους traders, ο οποίος υποτίθεται πως είχε εντοπίσει αλλαγές στον ιστότοπο της Επιτροπής Νόμπελ, παρέχοντας ενδείξεις σχετικά με το όνομα του νικητή. Αυτή η υπόθεση, η οποία θα μπορούσε να διαλύσει τις κατηγορίες για inside trading και διαρροές εντός της επιτροπής, δεν έχει αποδειχθεί έκτοτε και η Επιτροπή Νόμπελ δεν έχει απαντήσει στην Liberation σχετικά με τα ευρήματα της εσωτερικής της έρευνας.
«Το πρόβλημα με το ISW δεν είναι απολύτως μια μοναδική περίπτωση», εξηγεί ο @tsybka. « Οι αγορές προβλέψεων είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να [κερδίσετε χρήματα] από εμπιστευτικές πληροφορίες και να χρησιμοποιήσετε κάθε είδους… όχι εντελώς ειλικρινείς στρατηγικές».
Πρόσφατα, η Polymarket δήλωσε στον ιστότοπό της ότι η πλατφόρμα επρόκειτο να επιστρέψει νόμιμα στην αγορά των ΗΠΑ. Επίσης, τόνιζε δεκάδες στοιχήματα. Στην καρτέλα «Τάσεις» της ιστοσελίδας, τα στοιχήματα για μια πιθανή εκεχειρία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας πριν από το τέλος του 2025 είχαν συγκεντρώσει πάνω από 32 εκατομμύρια δολάρια σε στοιχήματα.
