Όταν οι επιστήμονες χρειάστηκε να βρουν ένα σύστημα ονομασίας για νέες βιταμίνες, αποφάσισαν εάν ήταν λιποδιαλυτές (διαλύονται στα λιπίδια και όχι στο νερό) θα ομαδοποιούνταν στις βιταμίνες «Α» και αν ήταν υδατοδιαλυτές θα ομαδοποιούνταν σε βιταμίνες «Β».
Η βιταμίνη Α ήταν η πρώτη λιποδιαλυτή βιταμίνη που ονόμασαν οι επιστήμονες. Η βιταμίνη Α μπορεί αλλιώς να είναι γνωστή ως ρετινόλη, ρετινάλη ή ρετινοϊκό οξύ. «Η βιταμίνη Α σε επαρκή ποσότητα θα υποστηρίξει την υγεία των ματιών, βοηθώντας τα μάτια σας να προσαρμοστούν σε συνθήκες με χαμηλό φωτισμό», λέει ο Pedro R. Rodriguez Guggiari, γιατρός στο Ιατρικό Κέντρο Banner Del E. Webb στην Αριζόνα.
«Επίσης, διεγείρει την παραγωγή και τη δραστηριότητα των λευκών αιμοσφαιρίων, συμμετέχει στην αναδόμηση των οστών, βοηθά στη διατήρηση υγιών ενδοθηλιακών κυττάρων (αυτά που επενδύουν τις εσωτερικές επιφάνειες του σώματος) και ρυθμίζει την ανάπτυξη και διαίρεση των κυττάρων όπως αυτά που χρειάζονται για την αναπαραγωγή», τονίζει ο γιατρός.
Οι 9 τροφές που έχουν βιταμίνη Α
Η Elise Heeney, κλινική διαιτολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Banner Del E. Webb αναφέρει ότι οι παρακάτω τροφές είναι πλούσιες σε βιταμίνη Α:
- Ρέγγα και σολομός
- Κρέας από όργανα ζώων, όπως το μοσχαρίσιο συκώτι
- Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μπρόκολο και σταυρανθή λαχανικά
- Πορτοκαλί και κίτρινα λαχανικά όπως γλυκοπατάτες και καρότα
- Πορτοκαλί φρούτα όπως πεπόνι, μάνγκο, βερίκοκα, ροζ και κόκκινο γκρέιπφρουτ
- Ντομάτες
- Γαλακτοκομικά προϊόντα
- Αυγά
- Εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού
Τι κάνει η έλλειψη βιταμίνης Α;
Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α είναι σπάνια στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά παγκοσμίως, είναι η κύρια αιτία τύφλωσης στα παιδιά αν και μπορεί να προληφθεί.
Η έλλειψη της βιταμίνης μπορεί να μειώσει την ικανότητα του οργανισμού να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις. Η Mayo Clinic αναφέρει ότι τα πιο κοινά συμπτώματα ανεπάρκειας βιταμίνης Α είναι η αναιμία και η ξηροφθαλμία.
Είναι εντάξει να παίρνετε βιταμίνη Α κάθε μέρα;
Τόσο ο Rodriguez Guggiari όσο και ο Elise Heeney λένε ότι τα συμπληρώματα μπορούν να λειτουργήσουν στην ανεπάρκεια αλλά πρέπει να είστε προσεκτικοί στο επιθετικό και μερικές φορές ανακριβές μάρκετινγκ.
Η κλινική διαιτολόγος σημειώνει ότι «όταν επιλέγετε ένα συμπλήρωμα, είναι καλύτερο να αναζητήσετε ένα συμπλήρωμα που έχει περάσει από ποιοτικές δοκιμές για να βεβαιωθείτε ότι κατασκευάστηκε σωστά, περιέχει τα συστατικά που αναγράφονται στην ετικέτα και είναι απαλλαγμένο από επιβλαβή επίπεδα ρύπων».
Τελικά, τα συμπληρώματα λειτουργούν καλύτερα όταν ο γιατρός έχει εντοπίσει ανεπάρκεια της βιταμίνης Α σε έναν ασθενή. Με δεδομένο ότι η βιταμίνη Α είναι λιποδιαλυτή, οι υπερβολικές ποσότητες δεν μπορούν να απεκκριθούν στα ούρα, αλλά αποθηκεύονται στο σώμα, συνήθως στο ήπαρ.
Ο Rodriguez Guggiari λέει ότι αυτό μπορεί να έχει τοξικά αποτελέσματα. Σύμφωνα με τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, τα συμπτώματα της τοξικότητας της βιταμίνης Α περιλαμβάνουν:
- Αλλαγές όρασης όπως θολή όραση
- Πόνος στα οστά
- Ναυτία και έμετος
- Ξηρό δέρμα
Εάν σκέφτεστε να πάρετε ένα συμπλήρωμα βιταμίνης Α θα ήταν καλύτερο να το συζητήσετε πριν με τον γιατρό σας για να σας βοηθήσει να αποφασίσετε εάν είναι μια καλή επιλογή για εσάς.
6 σημαντικά οφέλη που έχει η βιταμίνη Α για την υγεία
- Προστατεύει τα μάτια σας από τη νυχτερινή τύφλωση και την γήρανση
- Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων ειδών καρκίνου
- Υποστηρίζει ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα
- Μειώνει τον κίνδυνο ακμής
- Υποστηρίζει την υγεία των οστών
- Προωθεί την υγιή ανάπτυξη και αναπαραγωγή
Προστατεύει τα μάτια σας από τη νυχτερινή τύφλωση και την γήρανση
Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της καλής όρασης. Στην πραγματικότητα, ένα από τα πρώτα συμπτώματα ανεπάρκειας σε βιταμίνη Α μπορεί να είναι η νυχτερινή τύφλωση, γνωστή ως νυκταλωπία. Η νυχτερινή τύφλωση εμφανίζεται σε άτομα με ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α, καθώς η βιταμίνη είναι κύριο συστατικό της χρωστικής ροδοψίνης.
Η ροδοψίνη βρίσκεται στον αμφιβληστροειδή του ματιού σας και είναι εξαιρετικά ευαίσθητη στο φως. Τα άτομα με αυτή την πάθηση εξακολουθούν να βλέπουν κανονικά κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά έχουν μειωμένη όραση στο σκοτάδι. Εκτός από την πρόληψη της νυχτερινής τύφλωσης, η κατανάλωση επαρκών ποσοτήτων βήτα-καροτίνης μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της μείωσης της όρασης που βιώνουν ορισμένοι άνθρωποι καθώς μεγαλώνουν.
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD) είναι η κύρια αιτία τύφλωσης στον ανεπτυγμένο κόσμο. Αν και η ακριβής αιτία της είναι άγνωστη, εκτιμάται ότι είναι αποτέλεσμα κυτταρικής βλάβης στον αμφιβληστροειδή, που αποδίδεται στο οξειδωτικό στρες.
Η μελέτη για τις ασθένειες των ματιών που σχετίζονται με την ηλικία, διαπίστωσε ότι η χορήγηση αντιοξειδωτικού συμπληρώματος (συμπεριλαμβανομένης της βήτα-καροτίνης) σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών με εκφύλιση της όρασης μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης προχωρημένης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας κατά 25%. Ωστόσο, μια πρόσφατη ανασκόπηση της Cochrane διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα βήτα-καροτίνης από μόνα τους δεν θα αποτρέψουν ή θα καθυστερήσουν την πτώση της όρασης που προκαλείται από την AMD.
Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων ειδών καρκίνου
Ο καρκίνος εμφανίζεται όταν τα μη φυσιολογικά κύτταρα αρχίζουν να αναπτύσσονται ή να διαιρούνται με ανεξέλεγκτο τρόπο. Καθώς η βιταμίνη Α παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των κυττάρων σας, η επιρροή της στον κίνδυνο καρκίνου και ο ρόλος της στην πρόληψη του καρκίνου αποτελεί πεδίο έρευνας.
Σε μελέτες παρατήρησης, η κατανάλωση υψηλότερων ποσοτήτων βιταμίνης Α με τη μορφή βήτα-καροτίνης έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του λεμφώματος Hodgkin, καθώς και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, των πνευμόνων και της ουροδόχου κύστης.
Ωστόσο, αν και οι υψηλές προσλήψεις βιταμίνης Α από φυτικά τρόφιμα έχουν συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου, οι ζωικές τροφές που περιέχουν ενεργές μορφές βιταμίνης Α δεν συνδέονται με τον ίδιο τρόπο με αυτό. Το ίδιο ισχύει και με τα συμπληρώματα βιταμίνης Α που δεν έχουν δείξει ανάλογα ευεργετικά αποτελέσματα.
Μάλιστα, σε ορισμένες μελέτες, οι καπνιστές που έπαιρναν συμπληρώματα βήτα-καροτίνης παρουσίασαν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα (17, 18, 19). Προς το παρόν, η σχέση μεταξύ των επιπέδων βιταμίνης Α στο σώμα σας και του κινδύνου καρκίνου δεν έχει γίνει ακόμα πλήρως κατανοητή από τους επιστήμονες.
Ωστόσο, τα στοιχεία που υπάρχουν δείχνουν ότι η λήψη επαρκούς βιταμίνης Α, ειδικά από τα φυτά, είναι σημαντική για την υγιή κυτταρική διαίρεση και μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου.
Υποστηρίζει ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα
Η βιταμίνη Α παίζει ζωτικό ρόλο στη διατήρηση της φυσικής άμυνας του σώματός μας. Αυτό περιλαμβάνει τους βλεννογόνους φραγμούς στα μάτια, τους πνεύμονες, το έντερο και τα γεννητικά όργανα που βοηθούν στην παγίδευση βακτηρίων και άλλων μολυσματικών παραγόντων.
Συμμετέχει επίσης στην παραγωγή και τη λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων, τα οποία βοηθούν στον εντοπισμό των βακτηρίων και άλλων παθογόνων και τον καθαρισμό του αίματος από αυτά. Αυτό σημαίνει ότι η ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία σας σε λοιμώξεις και να καθυστερήσει την ανάρρωσή σας εάν αρρωστήσετε.
Μειώνει τον κίνδυνο ακμής
Τα άτομα με ακμή αναπτύσσουν επώδυνες κηλίδες και μαύρα στίγματα, πιο συχνά στο πρόσωπο, την πλάτη και το στήθος. Αυτά τα σημεία εμφανίζονται όταν οι σμηγματογόνοι αδένες φράσσονται με νεκρό δέρμα και έλαια. Αυτοί οι αδένες βρίσκονται στους θύλακες των τριχών στο δέρμα σας και παράγουν σμήγμα.
Αν και οι κηλίδες αυτές δεν είναι επικίνδυνες, η ακμή μπορεί να έχει σοβαρή επίδραση στην ψυχική υγεία των ανθρώπων και να οδηγήσει σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος και κατάθλιψη.
Ο ακριβής ρόλος που παίζει η βιταμίνη Α στην ανάπτυξη και τη θεραπεία της ακμής παραμένει ασαφής.
Έχει αναφερθεί ότι η ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ακμής, καθώς προκαλεί υπερπαραγωγή της κερατίνης στους θύλακες των τριχών σας.
Αυτό θα αυξήσει τον κίνδυνο ακμής καθιστώντας πιο δύσκολη την αφαίρεση των νεκρών κυττάρων του δέρματος από τους θύλακες των τριχών, οδηγώντας σε αποφράξεις. Ορισμένα φάρμακα με βάση τη βιταμίνη Α για την ακμή είναι πλέον διαθέσιμα με ιατρική συνταγή.
Υποστηρίζει την υγεία των οστών
Τα βασικά θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για τη διατήρηση υγιών οστών καθώς γερνάμε είναι η πρωτεΐνη, το ασβέστιο και η βιταμίνη D. Ωστόσο, η κατανάλωση αρκετής βιταμίνης Α είναι επίσης απαραίτητη για τη σωστή ανάπτυξη και ανάπτυξη των οστών και η ανεπάρκεια αυτής της βιταμίνης έχει συνδεθεί με κακή υγεία των οστών.
Στην πραγματικότητα, τα άτομα με χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης Α στο αίμα διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για κατάγματα σε σχέση με τα άτομα με υγιή επίπεδα βιταμίνης Α.
Επιπλέον, μια πρόσφατη μετα-ανάλυση μελετών παρατήρησης διαπίστωσε ότι τα άτομα με τις υψηλότερες ποσότητες ολικής βιταμίνης Α στη διατροφή τους είχαν 6% μειωμένο κίνδυνο καταγμάτων.
Ωστόσο, τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Α μπορεί να μην είναι το μόνο πρόβλημα όταν πρόκειται για την υγεία των οστών. Ορισμένες μελέτες έχουν βρει ότι τα άτομα με υψηλή πρόσληψη βιταμίνης Α έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο καταγμάτων . Σημειώνεται ότι αυτά τα ευρήματα βασίζονται σε μελέτες παρατήρησης, και επί του παρόντος, η σχέση μεταξύ της βιταμίνης Α και της υγείας των οστών δεν είναι πλήρως κατανοητή και απαιτούνται περισσότερες δοκιμές για να επιβεβαιωθεί αυτό που έχει παρατηρηθεί. Εξάλλου, δεν είναι μόνο η βιταμίνη Α που καθορίζει τον βαθμό κινδύνου για κατάγματα. Ρόλο παίζουν και άλλα βασικά θρεπτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη D.
Προωθεί την υγιή ανάπτυξη και αναπαραγωγή
Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για τη διατήρηση ενός υγιούς αναπαραγωγικού συστήματος σε άνδρες και γυναίκες, καθώς και για τη διασφάλιση της φυσιολογικής ανάπτυξης και ανάπτυξης των εμβρύων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Μελέτες σε αρουραίους που εξετάζουν τη σημασία της βιταμίνης Α στην ανδρική αναπαραγωγή έχουν δείξει ότι η ανεπάρκεια στη βιταμίνη εμποδίζει την ανάπτυξη των σπερματοζωαρίων, προκαλώντας στειρότητα. Ομοίως, μελέτες σε ζώα έχουν αναφέρει ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης Α στις γυναίκες μπορεί να επηρεάσει την αναπαραγωγή μειώνοντας την ποιότητα των ωαρίων και επηρεάζοντας την εμφύτευση ωαρίων στη μήτρα.
Στις έγκυες γυναίκες, η βιταμίνη Α εμπλέκεται επίσης στην ανάπτυξη πολλών κύριων οργάνων και δομών του αγέννητου παιδιού, συμπεριλαμβανομένου του σκελετού, του νευρικού συστήματος, της καρδιάς, των νεφρών, των ματιών, των πνευμόνων και του παγκρέατος.
Ωστόσο, η υπερβολική ποσότητα βιταμίνης Α κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι επιβλαβής και για το έμβρυο, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε γενετικές ανωμαλίες . Ως εκ τούτου, πολλές υγειονομικές αρχές έχουν συστήσει στις γυναίκες να αποφεύγουν τροφές που περιέχουν συγκεντρωμένες ποσότητες βιταμίνης Α, όπως πατέ και συκώτι, καθώς και συμπληρώματα που περιέχουν βιταμίνη Α κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πηγή: FOXreport.gr
